Αύξηση των πόρων και του πεδίου δράσης του ευρω-μηχανισμού διάσωσης ετοιμάζεται να προτείνει η Κομισιόν στα κράτη-μέλη. Τα σχέδια αυτά ανακοίνωσαν Μπαρόζο και Ρεν, με κάλεσμα για συμφωνία στη σύνοδο κορυφής του Φεβρουαρίου.
Τις προτάσεις της Κομισιόν για ισχυρότερο ευρω-μηχανισμό διάσωσης, με πρόσθετα όπλα αλλά ταυτόχρονα σκληρότερα μέτρα σε όλη την Ευρώπη, παρουσίασαν την Τετάρτη στις Βρυξέλλες ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο και ο επίτροπος Όλι Ρεν.
Αν και απέφυγε να μπει σε λεπτομέρειες, ο πρόεδρος της Κομισιόν έδωσε ένα γενικό περίγραμμα προθέσεων και κάλεσε τα κράτη – μέλη να συναποφασίσουν στη σύνοδο κορυφής της 4ης Φεβρουαρίου.
“Είναι διαδικασία σε εξέλιξη. Συζητάμε με τα κράτη-μέλη. Δεν μπορώ να είμαι πιο συγκεκριμένος σε αυτή τη φάση. Αυτό που μπορούμε να πούμε, και το λέμε με σαφήνεια, είναι ότι πιστεύουμε πως πρέπει να ενισχυθεί η δυνατότητα χρηματοδότησης και να διευρυνθούν οι δυνατότητες του μηχανισμού” δήλωσε ο Μπαρόζο.
“Και δεν βλέπω -πρόσθεσε- γιατί να μην τα αποφασίσουμε όλα αυτά μέχρι το επόμενο συμβούλιο κορυφής του Φεβρουαρίου. Το λέω αυτό διότι πιστεύω ότι είναι εφικτή η συναίνεση”.
Στο μήκος αυτό κινήθηκε και ο αρμόδιος επίτροπος Όλι Ρεν. “Ρεαλιστικός δρόμος προς τα εμπρός -είπε- είναι να ενισχυθεί η δυνατότητα δανεισμού του μηχανισμού και να διευρυνθεί το εύρος των δραστηριοτήτων του, θεμα για το οποίο γινονται συζητησεις με τα κρατη – μελη και εξ όσων γνωρίζω σημειωνεται πρόοδος”.
Ο ίδιος έριξε για άλλη μια φορά στο “τραπέζι” την πρόταση για μεγάλες αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της ευρωπαϊκής οικονομίας τονίζοντας: “Χωρίς δημοσιονομική προσαρμογή, είμαστε στο έλεος των δυνάμεων της αγοράς, όπως έχουμε δει. Χωρίς μεγάλες αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της ευρωπαϊκής οικονομίας, η Ευρώπη θα μείνει στάσιμη και θα καταδικαστεί σε έναν φαύλο κύκλο υψηλής ανεργίας, υψηλού χρέους και χαμηλής ανάπτυξης”.
Η Γερμανίδα καγκελάριος, πάντως, κράτησε αποστάσεις από την πρόταση της Κομισιόν. “Στηρίζουμε το ευρώ. Θα κάνουμε ό,τι είναι αναγκαίο κι όλα τα υπόλοιπα θα τα συζητήσουμε βήμα-βήμα. Αυτή τη στιγμή, η Ιρλανδία υπάγεται στο μηχανισμό και προσθέτω ότι η Γερμανία θα κάνει ό,τι που είναι αναγκαίο, ώστε να παραμείνει σταθερό το ευρώ. Είναι το κοινό μας νόμισμα, απ’ το οποίο η Γερμανία έχει επωφεληθεί πολύ” ανέφερε η Άγκελα Μέρκελ.
Μιλώντας στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι γίνεται πλέον σοβαρός διάλογος στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια αποτελεσματική λύση, τονίζοντας ότι σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει στις διαρθρωτικές αλλαγές για να ανακτήσει την αξιοπιστία της.
Άνεμος αισιοδοξίας από τις αγορές
Η… επισημοποίηση της συζήτησης για διεύρυνση των πόρων αλλά και του ρόλου του ευρωπαϊκού μηχανισμού, αλλά και οι αλλεπάλληλες πυροσβεστικές παρεμβάσεις της ΕΚΤ, είχαν ως αποτέλεσμα αφενός το τεστ δανεισμού της Πορτογαλίας να στεφθεί από επιτυχία, αφετέρου τα spreads σε όλα τα ομόλογα της περιφέρειας, μεταξύ αυτών και της Ελλάδας, να υποχωρήσουν σημαντικά.
Η “ψαλίδα” επιτοκίων στα 10ετή ελληνικά ομόλογα έκλεισε την Τετάρτη έως τις 842 μονάδες, ενώ ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου σημείωσε άνοδο 5,02%, με τις τράπεζες μάλιστα να καταγράφουν κέρδη 8,12%.
Σε ό,τι αφορά την Πορτογαλία, άντλησε 599 εκατ. ευρώ από την έκδοση 10ετούς ομολόγου με επιτόκιο 6,7% κι άλλα 650 εκατ. ευρώ με 3ετή έκδοση κι επιτόκιο 5,4%.
Παρότι όμως η δημοπρασία των κρατικών ομολόγων της Πορτογαλίας πήγε καλά, παράγοντες της αγοράς υποστηρίζουν ότι το αποτέλεσμα δεν σηματοδοτεί αλλαγή πορείας της κρίσης. Ειναι θετική εξέλιξη -λένε- αλλά στην ουσία αυτό που επετεύχθη είναι να κερδίσουν λίγο χρόνο οι χώρες της Ευρωζώνης.
Κοινή πεποίθηση μεταξύ των επενδυτών είναι ότι η Πορτογαλία δεν μπορεί να συνεχίσει να δανείζεται με τόσο υψηλά επιτόκια, ακόμα κι αν αυτή τη φορά δεν ξεπέρασε το ψυχολογικό όριο του 7%.
Ο Πορτογάλος πρωθυπουργός, πάντως, εμφανίστηκε άλλη μια φορά κατηγορηματικός μπροστά στις κάμερες. “Δεν χρειαζόμαστε βοήθεια, μπορούμε να κάνουμε μόνοι μας τη δουλειά μας. Δεν χρειαζόμαστε τίποτα άλλο παρά εμπιστοσύνη. Την ίδια εμπιστοσύνη που έδειξαν οι αγορές σήμερα” τόνισε ο Σόκρατες.
Τα βλέμματα και στην Ισπανία
Oι αγορές, από την άλλη πλευρά, περιμένουν και τα αποτελέσματα της δημοπρασίας της Ιταλίας και κυρίως της Ισπανίας, την Πέμπτη. Πιστεύεται ότι θα υπάρξει ζήτηση, αλλά το επιτόκιο θα είναι τσιμπημένο.
Οικονομολόγοι και αναλυτές λένε ότι η Ισπανία, που αποτελει το 11% της οικονομίας της Ευρωζώνης, θα είναι το πραγματικό τέστ για το κοινό νόμισμα. Όπως εκτιμούν, τυχόν κατάρρευση της ισπανίας θα σημάνει καταστροφή, καθώς η ΕΕ δεν έχει τους πόρους για να τη σώσει.
Εκμεταλλευόμενος το θετικό κλίμα της ημέρας, ωστόσο, ο Χοσέ Λουίς Θαπατέρο έσπευσε πάλι να διαβεβαιώσει ότι θα προχωρήσει στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, με ή χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των συνδικάτων.
“Yπάρχει κάτι χειρότερο από την απουσία κάθε συναίνεσης ώστε να καταστρώσουμε και να εφαρμόσουμε τις μεταρρυθμίσεις. Και αυτό είναι η απουσία των μεταρρυθμίσεων. Και καθώς αυτό θα ήταν χειρότερο, δεν πρόκειται να συμβεί. Η κυβέρνηση θα εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της με τις μεταρρυθμίσεις” δήλωσε ο Ισπανός πρωθυπουργός.
Πέρα όμως από τη διαχείριση των δημοσιονιομικών, κρίσιμο ρόλο στις εξελίξεις θα παίξει και ο μεγάλος τραπεζικός τομέας της χώρας. Οι ισπανικές τράπεζες, γράφει το Bloomberg, θα πρέπει να αναχρηματοδοτήσουν το επόμενο τετράμηνο χρέος 30 δισ. ευρώ. Και η ανησυχία για το ενδεχόμενο προσφυγής και της Μαδρίτης στον μηχανισμό στήριξης έχει αυξήσει πολύ το κόστος χρηματοδότησής τους.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις -υποστηρίζει δημοσίευμα του Bloomberg- εξετάζουν διάφορες λύσεις. Μεταξύ άλλων, βοήθεια ύψους έως 60 δισ. για την Πορτογαλία, αγορές ελληνικών κρατικών ομολόγων, μείωσης των επιτοκίων για τα πακέτα διάσωσης και εγγυήσεις για μείωση των υπερβολικών δημοσίων χρεών.