Ολονύχτια διαδήλωση στην πλατεία Ταχρίρ. Εντολή Μουμπάρακ για διάλογο με την αντιπολίτευση. Αιγυπτιακός στρατός στο Σινά με τη σύμφωνη γνώμη του Ισραήλ. Διεθνής ανησυχία. Στα 100 δολάρια το πετρέλαιο.
'Ολο το βράδυ μέχρι και τα ξημερώματα της Τρίτης παρέμεναν στην πλατεία Ταχρίρ, χιλιάδες αντικυβερνητικοί διαδηλωτές, αψηφώντας την απαγόρευση της κυκλοφορίας, μέσα σε κλοιό στρατιωτών και τανκ και με την αστυνομία να επιστρέφει σταδιακά στους δρόμους.
Όπως μετέδωσε και η απεσταλμένη του MEGA στην Αίγυπτο Μαρία Καρχιλάκη, η παρουσία του στρατού ήταν πολύ πιο ενισχυμένη, τόσο σε επίπεδο αρμάτων αλλά και σε φυσική παρουσία.
Ανοχή δείχνει ο στρατός απέναντι στους διαδηλωτές, οι οποίοι ανταποκρίνονται επιδευκνύοντας σεβασμό προς τους στρατιώτες και δεν συγκρούονται μαζί τους. Σημαντικό ρόλο έπαιξε και η ανακοίνωση του στρατού στην οποία αναγνωρίζονται τα νόμιμα αιτήματα των πολιτών, ενώ ξεκαθαρίζεται πως οι ένοπλες δυνάμεις δεν θα κάνουν χρήση βίας κατά του λαού.
Σε ό,τι αφορά την πόλη του Σουέζ, ο στρατός έχει αναλάβει τον πλήρη ελεγχο, μετά τις αιματηρές συγκρούσεις των διαδηλωτών με την αστυνομία τις προηγούμενες ημέρες.
Εκτός από το πλιάτσικο σε εμπορικά καταστήματα, λεηλασίες έγιναν και σε αποθήκες με αρχαιότητες. Κοντά στην πόλη Ισμαηλία στη Διώρυγα του Σουέζ άγνωστοι επέδραμαν σε αποθήκη του Μουσείου Κανταρα, που περιείχε 3.000 αντικείμενα από τη Ρωμαϊκή και τη Βυζαντινή περίοδο. Αρχαιολόγος είπε στο πρακτορείο Reuters ότι λεηλατήθηκαν επίσης αποθήκες κοντά στις πυραμίδες της Σακάρα και του Αμπου Σιρ, ενώ στο Ναό του Καρνακ στο Λούξορ οι φύλακες μαζί με ντόπιους κατάφεραν να απωθήσουν τις συμμορίες.
Για ν' αποτραπούν κι άλλα έκτροπα, οι περιπολίες πολιτών επεκτείνονται σε ολοένα περισσότερες γειτονιές. Κάποιοι από αυτούς, μάλιστα, εξοπλίζονται με βόμβες μολότοφ για να αμυνθούν σε περίπτωση που δεχθούν επίθεση από πλιατσικολόγους.
Σε επίπεδο καθημερινότητας, η ζωή έχει δυσκολέψει. Ελλείψεις παρατηρούνται σε τρόφιμα και σε καύσιμα. Στα καταστηματα τροφίμων που είναι ακόμη ανοικτά ο κόσμος σχηματίζει μεγάλες ουρές.
Επιχείρηση απομάκρυνσης των Ελλήνων
Στις 11.30 το πρωί της Τρίτης προσγειώθηκαν στην Αλεξάνδρεια τα τρία C 130 της Πολεμικής Αεροπορίας, που είχαν απογειωθεί νωρίτερα από την Ελευσίνα για να παραλάβουν Έλληνες που επιθυμούν να εγκαταλείψουν την Αίγυπτο.
Ήδη στο αεροδρόμιο, όπου προσγειώθηκαν τα τρία ελληνικά μεταγωγικά βρίσκονται περίπου 180 Έλληνες κυρίως γυναίκες και παιδιά. Μόλις ολοκληρωθεί η επιβίβαση τους τα C130 θα αναχωρήσουν αμέσως για την Ελλάδα.
Κινήσεις κατευνασμού από Μουμπάρακ
Σαφείς εντολές για έναρξη διαλόγου με τα κόμματα της αντιπολιτευσης, έδωσε ο πρόεδρος Μουμπάρακ στον νεοδιορισθέντα αντιπρόεδρο, Ομάρ Σουλεϊμάν. Η κίνηση αυτή θεωρείται "πυροσβεστική" καθώς αν ο διάλογος ξεκινήσει, είναι πολύ πιθανό να μην συνεχιστούν οι διαδηλώσεις κυρίως στο Κάιρο.
Ο πρόεδρος Μουμπάρακ έχει ήδη αντικαταστήσει τους υπουργούς Εσωτερικών (σ.σ. προΐσταται της αστυνομίας) και Οικονομικών και διέταξε τη νέα κυβέρνηση να προχωρήσει σε συνταγματικές και νομοθετικές μεταρρυθμίσεις και σε φιλολαϊκά μέτρα.
Μεταξύ αυτών τα οποία ζήτησε ο Μουμπάρακ είναι η διατήρηση των κρατικών επιδοτήσεων σε βασικά είδη διατροφής παρά τις πιεσεις από το εξωτερικό για την άρση τους, ο έλεγχος του πληθωρισμού και η δημιουργία θέσεων εργασίας.
Η εκτός νόμου οργάνωση των Αδελφών Μουσουλμάνων δηλώνει τώρα διατεθειμένη να συνομιλήσει με τον στρατό μέσω ενός κοινού εκπροσώπου της αντιπολίτευσης, όπως ο νομπελίστας Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι. Ταυτόχρονα, όμως, οι φανατικοί ισλαμιστές ανεβάζουν τους τόνους, με τον εκπρόσωπό τους Μοχαμεντ Μαρσι να δηλώνει ότι "ο αιγυπτιακός λαός θελει ειρηνική μεταρρύθμιση, ελευθερία, δημοκρατία, δικαιοσύνη".
Έκκληση για ειρηνική μετάβαση, απηύθυνε ο γενικός γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου και πρώην υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου, Αμρ Μούσα, ο οποίος πρόσθεσε: "Πρέπει να υπάρξει ένας ειρηνικός τρόπος να προχωρήσουμε προς τα εμπρός, μια ειρηνική μετάβαση, από τη μια εποχή στην άλλη".
Επαφές και θέσεις Ομπάμα για την κρίση
Η αμερικανική κυβέρνηση έσπευσε να στείλει στο Κάιρο, ειδικό απεσταλμένο, ο οποίος θα έχει διαβουλεύσεις με στόχο την όσο το δυνατό ταχύτερη επίτευξη συμφωνίας.
Με ιδιαίτερη προσοχή παρακολουθούν στην Ουάσιγκτον τις εξελίξεις στην Αίγυπτο. Ο Μπαράκ Ομπάμα συμμετείχε τη Δευτέρα σε σειρά συσκέψεων με ανώτερα στελέχη μυστικών υπηρεσιών και του συμβουλίου εθνικής ασφαλείας, ενώ είχε τηλεφωνικές επαφές με τον βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας, καθώς και με τους πρωθυπουργούς Τουρκίας, Ισραήλ και Βρετανίας.
Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση, ο Αμερικανός πρόεδρος επαναβεβαίωσε την προσήλωσή του στον τερματισμό της βίας και έκανε έκκληση για αυτοσυγκράτηση. Επίσης, επαναβεβαίωσε την υποστήριξή του στα οικουμενικά δικαιώματα του ανθρώπου, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων να διαδηλώνουν ειριηνικά, να αναπτύσσουν συλλογική δράση και να έχουν ελευθερία λόγου.
Η σχετική ανακοίνωση αναφέρει επίσης ότι ο Μπαράκ Ομπάμα υποστηρίζει μια συντεταγμένη μετάβαση της χώρας σε μια κυβέρνηση η οποία θα ανταποκριθεί στις προσδοκίοες του αιγυπτιακού λαού.
Από Αμερικανούς κυβερνητικούς αξιωματούχους διευκρινίστηκε και τη Δευτέρα ότι μέχρι στιγμής από τις ΗΠΑ δεν ζητήθηκε παραίτηση του Μουμπάρακ, ενώ εκφράζονταν φόβοι για αναρχία και χάος και προβληματισμός για την επόμενη ημέρα, με το βλέμμα στραμμένο στην περίπτωση του Ιράν.
Ανησυχεί το Ισραήλ – Αιγυπτιακός στρατός στο Σινά
Εκτός από τις ΗΠΑ, με ανησυχία παρακολουθούν τις εξελίξεις στην Αίγυπτο, η Δύση, οι αραβικές χώρες αλλά κυρίως το γειτονικό Ισραήλ. Σύμφωνα με δημοσίευμα της ισραηλινής εφημερίδας "Χααρέτζ", η κυβέρνηση Νετανιάχου ζήτησε ανοιχτά από την Ουάσινγκτον και την ΕΕ να διασφαλιστεί η σταθερότητα θεωρώντας ότι η παραμονή του Μουμπάρακ στην εξουσία είναι προς το συμφέρον του συνόλου της Μέσης Ανατολής αλλά και της Δύσης.
Μάλιστα, ο Ισραηλινός πρόεδρος Σιμόν Πέρεζ δήλωσε τη Δευτέρα τον σεβασμό του στον Χόσνι Μουμπάρακ, υπογραμμίζοντας την ανησυχία του Ισραήλ για τον κίνδυνο να αναδυθούν οι ισλαμιστές στην εξουσία.
Χαρακτηριστικό της ανησυχίας που επικρατεί και στο Τελ Αβίβ για τις εξελίξεις στην Αίγυπτο, είναι το γεγονός πως το Ισραήλ συμφώνησε με την Αίγυπτο ώστε να μετακινηθούν 800 στρατιωτικοί στη χερσόνησο του Σινά, για να ενισχυθεί η ασφάλεια στη μεθόριο.
Οι δυνάμεις αυτές έχουν αναπτυχθέί κυρίως γύρω από το Σαρμ ελ Σέιχ. Η τελευταία φορά που το Ισραήλ επέτρεψε την ανάπτυξη Αιγύπτιων στρατιωτών στην αποστρατικοποιημένη ζώνη ήταν το 2005, όταν αποχωρούσε από τη Γάζα και συμφώνησε για την ανάπτυξη συνοριοφυλάκων στα Αιγυπτιακά σύνορα με σκοπό την αποτροπή του λαθρεμπορίου όπλων από τους Παλαιστίνιους.
Δηλώσεις έκανε και ο πρόεδρος της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ, ο οποίος τόνισε ότι οι διαμαρτυρίες στον αραβικό κόσμο σηματοδοτούν μια νέα εποχή. "Είναι πολύ αργά για όποιον δεν είδε την ανάγκη μεταρρυθμίσεων" ανέφερε χαρακτηριστικά στη "Wall Street Journal".
Από την πλευρά τους, Ευρωπαίοι ηγέτες τάχθηκαν υπέρ των δημοκρατικών διαδικασιών για την εκτόνωση της έντασης, με τον Βρετανό Ντέιβιντ Κάμερον να καταδικάζει την αιματοχυσία κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων και να στηρίζει τη θέση της Ουάσιγκτον για ομαλή μετάβαση, όπως είπε, σ' ένα πιο δημοκρατικό σύστημα διακυβέρνησης.
Η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, μετά από τις συνομιλίες που είχε με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Βενιαμίν Νετανιάχου, τόνισε ότι ο πρόεδρος Μουμπάρακ "πρέπει να ενεργήσει έξυπνα", εξήρε το θετικό ρόλο που έχει παίξει η Αίγυπτος στο Μεσανατολικό, και εξέφρασε την ανησυχία της για τις εξελίξεις.
"Έπιασε" τα 100 δολάρια το Μπρεντ
Ραγδαία είναι και η άνοδος στην τιμή του πετρελαίου καθώς εντείνεται η ανησυχία για τις εξελίξεις στην Αίγυπτο αλλά και τα προβλήματα, που μπορεί να δημιουργηθούν στη Μέση Ανατολή. Το Μπρεντ έχει φτάσει τα 100 δολάρια το βαρέλι, ενώ αναλυτές κάνουν δυσοίωνες προβλέψεις, που κάνουν λόγο ακόμα και για 120 δολάρια.
Ωστόσο το πρόβλημα δεν εστιάζεται τόσο στην παραγωγή πετρελαίου καθώς δεν έχει παρατηρηθεί κάποιο πρόβλημα, αλλά στον έλεγχο της διώρυγας του Σουέζ και τον πετρελαιαγωγό μεταξύ Σουέζ και Μεσογείου.
Σοβαρές είναι οι επιπτώσεις και στον τομέα του τουρισμού, που αποτελεί το 10% του ΑΕΠ της χώρας. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, χιλιάδες τουρίστες έχουν εγκαταλείψει τη χώρα.
Πολλές μεγάλες ξένες εταιρείες, όπως η France Telecom, η Nissan, η γαλλική Credit Agricole έχουν αποφασίσει να αναστείλουν τη δραστηριότητά τους μέχρι να εξομαλυνθεί η κατάσταση.
Στο Κάιρο, το χρηματιστήριο παραμένει κλειστό, κλειστές είναι επίσης τράπεζες, σχολεία, δημόσιες υπηρεσίες και πολλές ιδιωτικές επιχειρήσεις.
Οι αγορές παρακολουθούν πολύ προσεκτικά την κατάσταση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η συμβολική κίνηση της Moodys να υποβαθμίσει την πιστοληπτική δυνατότητα της χώρας κατά μία μονάδα.
Σημαντικό για το παγκόσμιο εμπόριο είναι το γεγονός ότι συνεχίζεται χωρίς προβλήματα η κίνηση των πλοίων στη διώρυγα του Σουέζ.
