Στόχος, η αεράμυνα Καντάφι

Με 112 πυραύλους Τόμαχοκ από πολεμικά πλοία στη Μεσόγειο χτύπησαν το βράδυ του Σαββάτου Αμερικανοί και Βρετανοί τη Δυτική Λιβύη. Σύμφωνα με το Πεντάγωνο, επλήγησαν 20 στόχοι -συστήματα αεράμυνας και ραντάρ- τα οποία έθεταν σε κίνδυνο τα συμμαχικά αεροσκάφη που εφαρμόζουν τη Ζώνη Απαγόρευσης Πτήσεων στη χώρα.

 

Η επιχείρηση έλαβε την ονομασία "Οδύσσεια Αυγή" και όπως είπαν οι Αμερικανοί, σχεδιάστηκε με τρόπο που να μην κρατήσει περισσότερο από μερικές ημέρες και να μην υπάρξουν ανθρώπινες απώλειες στους κόλπους των Ενόπλων Δυνάμεων. "Με τα αποψινά πλήγματα καθαρίζουμε τον εναέριο χώρο για να επιβληθεί η Ζώνη Απαγόρευσης Πτήσεων" δήλωσε ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου.

 

Τους πρώτους βομβαρδισμούς είχαν εξαπολύσει το απόγευμα γαλλικά μαχητικά, κατά αρμάτων μάχης του κυβερνητικού στρατού στα νοτιοδυτικά της Βεγγάζης. Γάλλος αξιωματούχος ανέφερε ότι χτυπήθηκαν στόχοι που απειλούσαν αμάχους.

 

Από τη Βραζιλία όπου βρίσκεται, ο Μπαράκ Ομπάμα δήλωσε ότι έχει εξουσιοδοτήσει τις αμερικανικές δυνάμεις για περιορισμένη στρατιωτική δράση στη Λιβύη με στόχο την εφαρμογή της απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας, κατέστησε σαφές ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να αναπτύξουν στρατιωτικές δυνάμεις στο έδαφος της Λιβύης και προειδοποίησε τον Καντάφι ότι οι πράξεις του θα έχουν συνέπειες.

 

Σ' ένα εξαιρετικά σύντομο τηλεφωνικό μήνυμά του, ο συνταγματάρχης Καντάφι είπε ότι η Μεσόγειος έχει μετατραπεί σε "πεδίο μάχης", ανακοίνωσε ότι θα ανοίξει τις αποθήκες όπλων και κάλεσε τους Λίβυους να οπλιστούν και να αμυνθούν εναντίον των "αποικιοκρατών σταυροφόρων".

 

Εκπρόσωπος της λιβυκής κυβέρνησης μίλησε για "βάρβαρη επίθεση" κι έκανε λόγο για τραυματίες σε κατοικημένες περιοχές και για βομβαρδισμό ενός νοσοκομείου σε προάστειο της Τρίπολης. "Η βάρβαρη ένοπλη επίθεση, που  έχει πλήξει πολίτες και κτίρια… δεν θα πλήξει το ηθικό μας και δεν πρόκειται να πείσει τους Λίβυους να παραδοθούν σε ενόπλους που ανήκουν στην Αλ Κάιντα" τόνισε.

 

Διεθνή δίκτυα μεταδίδουν ότι ο Καντάφι έχει συλλάβει τέσσερις δημοσιογράφους του Al Jazeera.

 

Ο Σαρκοζί… έδωσε το σήμα

 

Την εκκίνηση της διεθνούς επέμβασης στη Λιβύη σηματοδότησε νωρίτερα με το διάγγελμά του ο Νικολά Σαρκοζί, μετά το πέρας της συνόδου που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι, με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Αραβικού Συνδέσμου και της Αφρικανικής Ένωσης, παρουσία του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ.

 

"Παρακολουθούμε τις επιθέσεις που γίνονται στη Βεγγάζη. Έχουμε προειδοποιήσει να μην γίνονται επιθέσεις κατά αμάχων και αυτό υιοθετήθηκε και από τον ΟΗΕ και από Άραβες . Ο συνταγματάρχης Καντάφι αψήφησε αυτή την απόφαση και τις τελευταίες ώρες οι δυνάμεις του πολλαπλασίασαν τις επιθέσεις τους" είπε ο Σαρκοζί, ξεκαθαρίζοντας ότι στόχος δεν είναι η καθεστωτική αλλαγή στη Λιβύη, αλλά η προστασία των αμάχων.

 

"Παρεμβαίνουμε για να προστατεύσουμε τον άμαχο πληθυσμό από τις φονικές και παρανοϊκές επιθέσεις του καθεστώτος που σκοτώνει τον λαό του και έχει παραβιάσει κάθε νομιμότητα " τόνισε χαρακτηριοστικά και στέλνοντας μήνυμα στον Λίβυο ηγέτη είπε πως υπάρχει ακόμη περιθώριο να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της διεθνούς κοινότητας και να αποφύγει τα χειρότερα και πως οι πόρτες της διπλωματίας θα ανοίξουν πάλι όταν σταματήσει η βία.

 

"Στη Λιβύη υπήρξε μια ειρηνική αντίδραση από τον λαό με αίτημα τίποτα παραπάνω από το δικαίωμα να επιλέξει το δικό του μέλλον… Είναι καθήκον μας να απαντήσουμε στις απεγνωσμένες εκκλήσεις τους. Το μέλλον της Λιβύης ανήκει στους Λίβυους. Εμείς δεν θέλουμε να αποφασίσουμε για εκείνους. Ο δικός τους αγώνας για ελευθερία είναι δικός τους αγώνας. Η δική μας παρέμβαση στο πλευρό Αράβων δεν γίνεται για να επιβληθεί ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα, αλλά γίνεται στο όνομα της παγκόσμιας συνείδησης και δεν θα αποδεχθούμε τέτοιου τύπου εγκλήματα… Παρεμβαίνουμε για να δώσουμε τη δυνατότητα στον λιβυκό λαό να αποφασίσει για το μέλλον του" δήλωσε ο Σαρκοζί. 

 

Από τη Βραζιλία, ο Μπαράκ Ομπάμα κάλεσε τον Μουαμάρ Καντάφι να συμμορφωθεί άμεσα με την απόφαση του ΟΗΕ, ενώ η Χίλαρι Κλίντον είπε από το Παρίσι ότι την πρωτοκαθεδρία των επιχειρήσεων έχει αυτή τη στιγμή η Γαλλία και εξέφρασε την ελπίδα ότι τον Καντάφι θα εγκαταλείψουν κι άλλοι συνεργάτες του, βάζοντας το μέλλον της Λιβύης και το ενδιαφέρον τους για τον λυβικό λαό πάνω από την υπηρεσία προς τον συνταγματάρχη.

 

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον τόνισε ότι υπαίτιος όσων συμβαίνουν είναι ο ίδιος Καντάφι. "Είπε ψέματα στη διεθνή κοινότητα. Υποσχέθηκε κατάπαυση πυρός, την παραβίασε και συνεχίζει να βιαιοπραγεί σε βάρος του λαού του. Γι' αυτό και ήρθε η ώρα της δράσης" ανέφερε.

 

Σε κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά τη σύνοδο σημειώνεται: "Η δέσμευσή μας είναι μακροπρόθεσμη. Δεν θα επιτρέψουμε στον συνταγματάρχη Καντάφι και το καθεστώς του να εξακολουθήσουν να αμφισβητούν τη διεθνή κοινότητα και τη θέλησηή της και να καταπιέζει τον λαό του. Θα συνεχίσουμε τη βοήθειά μας προς τους Λίβυους ώστε να ξαναχτίσουν τη χώρα. Σεβόμαστε πλήρως τη λιβυκή κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας".

 

Η Άγκελα Μέρκελ δήλωσε ότι η διεθνής κοινότητα παραμένει ενωμένη σε ό,τι αφορά την ανάγκη για τερματισμό της βίας στη Λιβύη, αλλά επιβεβαίωσε ότι η χώρα της δεν θα λάβει μέρος σε στρατιωτική επιχείρηση κατά του Καντάφι.

 

Η Μόσχα εκφράζει επιφυλάξεις για την επέμβαση, χαρακτηρίζοντάς τη ως βεβιασμένη κίνηση, αφού δεν έχει ληφθεί μέριμνα για τη μετά-Καντάφι εποχή και για τις συνέπειες που θα υπάρξουν στην ευρύτερη περιοχή, καθώς μπορεί να δημιουργηθούν αλυσιδωτές αντιδράσεις. Παράλληλα, το ρωσικό Γενικό Επιτελείο ξεκαθάρισε πως δεν υπάρχει καμία περίπτωση συμμετοχής στις επιχειρήσεις.

 

Στον Μουαμάρ Καντάφι επέρριψε την ευθύνη για τις επιχειρήσεις στη Λιβύη ο Γιώργος Παπανδρέου, που συμμετείχε στη διάσκεψη του Παρισιού. "Δυστυχώς, παρά τις διαβεβαιώσεις του καθεστώτος στη Λιβύη, ότι θα εφαρμοστούν οι αποφάσεις και ότι θα εφαρμοστεί η εκεχειρία, αυτά διαψεύδονται από την πραγματικότητα, από τις πράξεις τους, πράξεις βίας" είπε. 

 

"Θολό" το τοπίο στο έδαφος

 

Είχε προηγηθεί το πρωί του Σαββάτου, εν μέσω ομοβροντίας αντιαεροπορικών, η συντριβή ενός μαχητικού αεροσκάφους, στα περίχωρα της Βεγγάζης, μια πτήση που ουσιαστικά συνιστούσε την πρώτη παραβίαση του εναέριου αποκλεισμού της Λιβύης. Ώρες αργότερα, πηγές των αντικαθεστωτικών ανέφεραν ότι το αεροσκάφος είναι δικό τους, υποστηρίζοντας ότι κατερρίφθη από τις δυνάμεις του Καντάφι. Η λιβυκή τηλεόραση διέψευσε μεταδίδοντας ότι ήταν ίδιοι οι αντικαθεστωτικοί που κατέρριψαν κατά λάθος το δικός τους αεροσκάφος.

 

Στη Βεγγάζη μαίνονταν ήδη σφοδρές συγκρούσεις, με τους αντικαθεστωτικούς να υποστηρίζουν ότι δυνάμεις του Καντάφι προσπαθούσαν να εισβάλουν από διάφορα σημεία, στην πόλη. Αργότερα, οι ανάρτες άρχισαν να πανηγυρίζουν, κάνοντας εμφάνιση στους δρόμους με τανκ, τα οποία ισχυρίζονται ότι κατέλαβαν από τον στρατό του Καντάφι, ενώ από διάφορα σημεία της πόλης ακούγονταν ακόμη καταιγιστικά πυρά.

 

Αναφέροντας βομβαρδισμούς της πόλης από τις καθεστωτικές δυνάμεις, το δίκτυο Αl Jazeera έκανε λόγο για 27 νεκρούς και τουλάχιστον 40 τραυματίες.

 

Το καθεστώς διαψεύδει ότι εξαπέλυσε επιθέσεις -αντιθέτως, Λίβυοι αξιωματούχοι δήλωσαν στο Associated Press ότι είναι οι αντικαθεστωτικοί που βομβαρδίζουν τις δυνάμεις του Καντάφι. Η Τρίπολη ζήτησε, μάλιστα, την αποστολή παρατηρητών από την Κίνα, τη Γερμανία, την Τουρκία και τη Μάλτα, για να επιβλέψουν -όπως ανέφερε- την καταπαυση του πυρός.

 

Από το απόγευμα, η λιβυκή τηλεόραση μετέδιδε εικόνες από διαδηλώσεις υποστήριξης στον Μουαμάρ Καντάφι, ενώ το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων ανέφερε ότι πλήθη πολιτών συγκεντρώνονται σε πιθανούς στόχους αεροπορικών επιδρομών της Δύσης.

 

Επιστολές Καντάφι

 

Όπως έγινε γνωστό το μεσημέρι του Σαββάτου, ο Καντάφι έστειλε δύο επιστολές, μία προς τον Αμερικανό πρόεδρο και μία προς τους ηγέτες της Βρετανίας και Γαλλίας και τον γ.γ. του ΟΗΕ. Στην επιστολή του προς τον Ομπάμα, τον οποίο αποκαλεί "γιο του", αναφέρει ότι πολεμά κόντρα στις δυνάμεις της Αλ Κάιντα και τονίζει ότι ο ίδιος και ο λαός του είναι έτοιμοι να πεθάνουν για να υπερασπιστούν τη χώρα τους.

 

Στην επιστολή προς τον Κάμερον, τον Σαρκοζί και τον Μπαν Κι Μουν, ο Καντάφι σημειώνει ότι οι διεθνείς δυνάμεις δεν έχουν το δικαίωμα να επέμβουν στη Λιβύη και προειδοποιεί ότι θα μετανιώσουν εάν αναμιχθούν στις εσωτερικές της υποθέσεις.

 

Επιπλέον, περνώντας στην αντεπίθεση, η Τρίπολη απείλησε να αποκλείσει Ευρωπαίους και Αμερικανούς από την εκμετάλλευση του πετρελαϊκού πλούτου της Λιβύης, κλείνοντας συμφωνίες με την Κίνα, την Ινδία κι άλλες χώρες, που το καθεστώς Καντάφι χαρακτηρίζει "φιλικές".