Έκπληξη και αμηχανία για την πρωτοβουλία Παπανδρέου περί δημοψηφίσματος επικρατεί στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, όπως προκύπτει από τις πρώτες αντιδράσεις, την ώρα που στις αγορές το κλίμα είναι εξαιρετικά αρνητικό.
Έκπληξη και αμηχανία για την πρωτοβουλία Παπανδρέου περί δημοψηφίσματος, χωρίς να λείπει σε κάποιες περιπτώσεις και η οργή, επικρατεί στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, όπως προκύπτει από τις πρώτες αντιδράσεις, την ώρα που στις αγορές το κλίμα είναι εξαιρετικά αρνητικό.
Σε ανακοίνωσή τους, μετά από τηλεφωνική επικοινωνία που είχει με τον πρωθυπουργό, ο Χέρμαν Βαν Ρομπάι και ο Ζοζέ Μπαρόζο αναφέρουν ότι σημειώνουν την πρόθεση των ελληνικών Αρχών για δημοψήφισμα και δηλώνουν πεπεισμένοι ότι η συμφωνία για την Ελλαδα είναι η καλύτερη δυνατή. Παράλληλα, διατυπώνουν την πλήρη εμπιστοσύνη τους ότι η χώρα μας θα τηρήσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει, ενώ γνωστοποιούν ότι υπήρξε επικοινωνία με τον Γιώργο Παπανδρέου και ότι οι Βρυξέλλες θα είναι σε επαφή με όλες τις χώρες της Ευρωζώνης κατά τη διάρκεια της συνόδου των G20.
Επικοινωνία Σαρκοζί – Μέρκελ
Ο Γάλλος πρόεδρος, Νικολά Σαρκοζί και η Γερμανίδα Καγκελάριος, Άγκελα Μέρκελ, μίλησαν τηλεφωνικά σήμερα το απόγευμα και σύμφωνα με την ανακοίνωση της γαλλικής Προεδρίας, "αποφάσισαν να διασφαλίσουν την ολοκληρωτική εφαρμογή σε σύντομο χρονικό διάστημα των αποφάσεων της 26ης Οκτωβρίου".
Ο κ. Σαρκοζί συγκάλεσε αμέσως μετά υπουργικό συμβούλιο μετά τη λήξη του οποίου με έντονο ύφος που πρόδιδε την ενόχληση του για την απόφαση του Έλληνα πρωθυπουργού, δήλωσε: "Η Γαλλία επιθυμεί να υπενθυμίσει ότι το σχέδιο που υιοθετήθηκε την περασμένη Πέμπτη ομόφωνα και απ'τα 17 μέλη της Ευρωζώνης είναι ο μόνος δυνατός δρόμος για να επιλυθεί το πρόβλημα του ελληνικού χρέους. Το να δώσει κανείς το λόγο στον ελληνικό λαό είναι πάντα θεμιτό η αλληλεγγύη, όμως, όλων των μελών της ευρωζώνης δεν μπορεί να ασκείται χωρίς τη συγκατάθεση όλων στις απαραίτητες προσπάθειες. Γι' αυτό το λόγο Γαλλία και Γερμανία πήραν την πρωτοβουλία να συναντηθούν αύριο πριν την έναρξη των εργασιών του G20 το σύνολο των ευρωπαϊκών θεσμών και το ΔΝΤ για να εξετάσουν με τον Έλληνα πρωθυπουργό τις συνθήκες κάτω από τις οποίες θα τηρηθούν οι δεσμεύσεις που λήφθηκαν".
Ενδεικτική των όσων συζητήθηκαν μεταξύ των ηγετών Γαλλίας και Γερμανίας είναι η δήλωση του εκπροσώπου της γερμανικής κυβέρνησης Στέφεν Σαίμπερτ, ο οποίος τόνισε: "Η Γερμανία και η Γαλλία είναι πεπεισμένες ότι αυτή η συμφωνία θα επιτρέψει στην Ελλάδα να επιστρέψει σε βιώσιμη ανάπτυξη. Η Γερμανία και η Γαλλία ελπίζουν ότι σε συνεννόηση με τους Ευρωπαίους συνεταίρους τους και το ΔΝΤ, θα υιοθετηθεί σύντομα ένα χρονοδιάγραμμα εφαρμογής αυτών των συμφωνιών".
Συνεχίζουν διαπραγματεύσεις – Ανήσυχες οι αγορές
Την πρόθεση τους να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις με την ελληνική πλευρά, παρά τη πρόθεση δημοψηφίσματος, δήλωσαν οι εκπρόσωποι των τραπεζών που είναι μέλη του IIF και αναφέρουν σε σχετική ανακοίνωση: "Θα δουλέψουμε στενά με τις ελληνικές Αρχές, τους αξιωματούχους της Ευρωζώνης και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για να συνεργαστούμε, να ολοκληρώσουμε και να προχωρήσουμε στην εφαρμογή των λεπτομερειών του εθελοντικού Σχεδίου για την εμπλοκή των ιδιωτών (PSI) στη μεταρρυθμιστική προσπάθεια της Ελλάδας, προκειμένου αυτή να αναρρώσει από τη πρόσφατη κρίση, να ανακτήσει τη πρόσβαση της στις αγορές και να θέσει τις βάσεις για επιστροφή στην ανάπτυξη".
Ωστόσο, οι αγορές δεν κρύβουν την ανησυχία τους για την επόμενη ημέρα. Ενδεικτική είναι η ανακοίνωση της Fitch, με την οποία κρούει το κώδωνα του κινδύνου της ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας και αναφέρει: "Δεδομένου του βεβαρημένου προγράμματος εξυπηρέτησης του χρέους στο α τρίμηνο του 2012, χωρίς τη συνεχή εξωτερική οικονομική βοήθεια, θα μπορούσε να έρθει μια αναγκαστική και άτακτη χρεοκοπία΄".
Κρίσιμη σύσκεψη στις Κάννες αύριο
Όπως έγινε γνωστό από το πρωθυπουργικό γραφείο ο Γιώργος Παπανδρέου επικοινώνησε με την Άγκελα Μέρκελ και της εξήγησε την απόφασή του να πάει σε δημοψήφισμα, ενώ όπως τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση του Μαξίμου, η Γερμανίδα Καγκελάριος, κατανόησε τις εξελίξεις στην Ελλάδα.
Η Γαλλική πλευρά κάλεσε τον Έλληνα πρωθυπουργό να παραστεί αύριο το απόγευμα στις Κάννες, όπου θα συζητηθεί το ελληνικό ζήτημα σε συνεδρίαση στην οποία θα συμμετέχουν ο Νικολά Σαρκοζί, η Άγκελα Μέρκελ και κορυφαία στελέχη του ΔΝΤ και της ΕΕ. Την πρόσκληση επιβεβαίωσε με ανακοίνωση της και η γαλλική Προεδρία.
Το πρωί ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών, Ευάγγελος Βενιζέλος, συνομίλησε με τον Γερμανό ομόλογό του, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τον επίτροπο Οικονομικών, Όλι Ρεν και τους κυρίους Τόμσεν και Άκερμαν στους οποίους ανέπτυξε την απόφαση της κυβέρνησης για το δημοψήφισμα.
Ενοχλημένος ο Γιούνκερ & οι εταίροι
Αιφνιδιασμένος αλλά και έντονα ενοχλημένος φαίνεται πως είναι και ο πρόεδρος του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος δήλωσε: "Η πρόταση για δημοψήφισμα προσθέτει νευρικότητα και ανασφάλεια σε μια ήδη ανασφαλή κατάσταση. Εαν η Ελλάδα ψηφίσει "όχι" δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο χρεοκοπίας. Ο Παπανδρέου πήρε τις αποφάσεις του χωρις να το συζητήσει με τους Ευρωπαίους ομολόγους του".
Όπως μετέδωσε η ανταποκρίτρια του MEGA στο Παρίσι Μ. Δεναξά, η ατμόσφαιρα στο γαλλικό προεδρικό μέγαρο για τις εξελίξεις στην Αθήνα είναι πολύ βαριά. Πηγή προσκείμενη στον Σαρκοζί ανέφερε ότι την πρόθεση Παπανδρέου δεν γνώριζε ούτε ο Γάλλος πρόεδρος ούτε κάποιος άλλος στο Παρίσι.
Η ίδια πηγή ανέφερε -σύμφωνα με τη Μ. Δεναξά- ότι ο κ. Σαρκοζί πληροφορήθηκε τις εξελίξεις ενώ ήταν σε μίνι-διακοπές και φέρεται να αιφνιδιάστηκε και να μην έκρυψε τη δυσαρέσκειά του, λέγοντας πως μια τέτοια εξαγγελία ακυρώνει τη συμφωνία της 27ης Οκτωβρίου και πως ο ίδιος θα πρέπει να ξαναρχίσει τις συνομιλίες με τους ομολόγους του από την αρχή.
Την ίδια ώρα, στενός συνεργάτης του Σαρκοζί αναφέρει στη "Le Monde" ότι το δημοψήφισμα είναι άνευ λογικής και επικίνδυνο, ενώ από το Ελιζέ επισημαίνουν ότι η ελληνική κρίση έχει μετατραπεί σε παγκόσμιο ζήτημα και θα κυριαρχήσει στη σύνοδο των G20.
Στη Γερμανία, η καγκελαρία αρνήθηκε να σχολιάσει την εξαγγελία δημοψηφίσματος και αρκέστηκε στην ανακοίνωση του υπ. Οικονομικών όπου αναφέρεται ότι πρόκειται για εσωτερική υπόθεση της Ελλάδας. Ωστόσο, όπως μετέδωσε ο ανταποκριτής του MEGA στο Βερολίνο Π. Βαλασσόπουλος, επικρατεί έκπληξη και οργή και ανεπίσημες πηγές αναφέρουν ότι ο Γ. Παπανδρέου δεν έθεσε κανένα θέμα δημοψηφίσματος στη σύνοδο κορυφής. Όπως λένε, ένα τέτοιο θέμα είχε τεθεί παλαιότερα αλλά όχι τώρα και σημειώνουν πως το μόνο που έθεσε την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες ο κ. Παπανδρέου ήταν ο όρος να λάβει η χώρα του το 2ο πακέτο βοήθειας ως το τέλος της χρονιάς και τίποτα παραπάνω.
Ενδεικτικός του κλίματος που επικρατεί στο Βερολίνο είναι ο τίτλος της ηλεκτρονικής έκδοσης του "Spiegel" ότι "ο Έλληνας πρωθυπουργός εξοργίζει τους Ευρωπαίους". Γερμανοί σχολιαστές χαρακτηρίζουν την εξαγγελία δημοψηφίσματος ως ακατανόητη κίνηση που εμπεριέχει μεγάλο ρίσκο όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά συνολικά για την Ευρωζώνη και αναφέρουν ότι η χώρα οδηγείται εθελοντικά έξω από ευρώ.
Σε ανακοίνωσή της, η γερμανική Ένωση Τραπεζών αναφέρει ότι η απόφαση για δημοψήφισμα βάζει στον πάγο τη συμφωνία της Συνόδου, καθυστερώντας την εφαρμογή των αποφάσεων. Ο επικεφαλής αναλυτής της κρατικής τράπεζας της Βρέμης Φόλκερ Χελμάιερ μιλά για "αυτοκτονία" της Ελλάδας, ενώ ο συνάδελφός του της Commerzbank αναφέρει ότι η Ελλάδα οδηγείται στην ανεξέλεγκτη χρεοκοπία.
Για πιθανή χρεοκοπία έκανε λόγο και επικεφαλής Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Φιλελευθέρων Ράινερ Μπρούνετρλε. "Εκνευρίστηκα κάπως από την είδηση -είπε- είναι μια περίεργη τακτική. Ο πρωθυπουργός διαπραγματεύτηκε με τους Ευρωπαίους εταίρους πακέτο διάσωσης προς όφελος της χώρας του. Οι άλλες χώρες κάνουν σημαντικές θυσίες γι' αυτή την κακή οικονομική διαχείριση στην Ελλάδα – επί δεκαετίες η χώρα είχε κακή διακυβέρνηση, ελήφθησαν εσφαλμένες αποφάσεις και μπήκε μόνη της σ' αυτή την κρίση. Φαίνεται σαν να προσπαθεί κάποιος να ξεφύγει από αυτά που ο ίδιος διαπραγματεύτηκε. Μια παράξενη κίνηση, αλλά πρακτικά ένα πράγμα μόνο μπορεί να κάνει κανείς: να λάβει προληπτικά μέτρα προστασίας για την πιθανότητα κρατικής χρεωκοπίας της Ελλάδας, γιατί αν δεν τηρήσει τους όρους, σε κάθε περίπτωση έτσι όπως συμφωνήθηκαν στον πυρήνα τους, τότε θα έχει φτάσει η ώρα να σταματήσει η χρηματοδότηση".
Ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών, Τζορτζ Όσμπορν, μιλώντας στους βουλευτής της χώρας του είπε πως η απόφαση του Έλληνα πρωθυπουργού πρόσθεσε "αστάθεια και αβεβαίτοητα στην ευρωζώνη"
Επικοικωνία Λαμπρινίδη με Ευρωπαίους ομολόγους του
Ο υπουργός Εξωτερικών Σταύρος Λαμπρινίδης επικοινώνησε με τους ομολόγους του, της Γερμανίας, της Γαλλίας, την Ιταλίας και της Ισπανίας στους οποίους ανέπτυξε τις θέσεις της ελληνικής πλευράς αναφορικά με το δημοψήφισμα.
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Γκίντο Βεστερβέλε, τόνισε κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής συνομιλίας που είχε με τον κ. Λαμπρινίδη, ότι η ΕΕ πρέπει να λάβει δραστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης και τόνισε όμως πως και οι χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα πρέπει να κάνουν ο,τι πρέπει και παρότρυνε τη χώρα μας "να συνεχίσει την προσπάθεια".
Διεθνή πρακτορεία αναφέρουν ότι ο Μπερλουσκόνι μιλά για απόφαση που δημιουργεί προβλήματα, ενώ τους κινδύνους να ενταθεί η αστάθεια στην Ευρωζώνη επισήμαναν οι πρωθυπουργοί της Δανίας και της Φινλανδίας.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε το πρωί ο ανταποκριτής του MEGA στην Ουάσινγκτον στην εκπομπή "Κοινωνία Ώρα MEGA", η αναγγελία του πρωθυπουργού "έπιασε στον ύπνο" τους αξιωματούχους του ΔΝΤ που ασχολούνται με την Ελλάδα. Όπως είπαν, τα νέα δεδομένα, ίσως αποτελούν εμπόδιο ακόμα και για την εκταμίευση της 6ης δόσης.
