Σε αυστηρό οικονομικό οικονομικό έλεγχο μπαίνουν πλέον οι δήμοι και το νέο καθεστώς προβλέπει την υποχρέωση όλων για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και επιτροπεία για όσους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης παρουσιάζουν απόκλιση για ένα εξάμηνο.
Σε αυστηρό οικονομικό οικονομικό έλεγχο θα υπόκεινται πλέον οι δήμοι, με βάση την πράξη νομοθετικού περιεχομένου που προωθείται και προβλέπει την υποχρέωση όλων για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και επιτροπεία σε πείπτωση αποκλίσεων.
Στο εξής, τα οικονομικά των ΟΤΑ θα παρακολουθούνται στενά και σε περίπτωση που διαπιστώνονται αποκλίσεις στην πορεία εκτέλεσης των προϋπολογισμών τους, θα λαμβάνονται δραστικά μέτρα.
Ο έλεγχος θα γίνεται από το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ που θα συσταθεί στο υπουργείο Εσωτερικών και θα παρακολουθεί σε μηνιαία βάση την εκτέλεση του προϋπολογισμού των δήμων και των νομικών τους προσώπων που εντάσσονται στο Μητρώο των Φορέων Γενικής Κυβέρνησης.
Όταν διαπιστώνεται απόκλιση από τους τριμηνιαίους δημοσιονομικούς στόχους άνω του 10%, το Παρατηρητήριο θα παρεμβαίνει μέσα σ' ένα μήνα από τη λήξη του τριμήνου και θα υποδεικνύει στον Οργανισμό πώς θα διορθώσει την απόκλιση, με τους ΟΤΑ να υποχρεούνται σε άμεση συμμόρφωση.
Εφόσον ο προϋπολογισμός παραμένει εκτροχιασμένος για δύο τρίμηνα, τότε ο ΟΤΑ θα μπαίνει σε καθεστώς επιτροπείας και με απόφαση που εκδίδει ο υπουργός Εσωτερικών θα υποχρεώνεται σε:
Αναστολή προσλήψεων – Υποχρεωτικές μετατάξεις εργαζομένων
Αύξηση των ιδίων εσόδων από φόρους, τέλη, δικαιώματα και εισφορές
Αύξηση έως και δεκαπλασιασμό του ανώτατου συντελεστή επιβολής του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας για τα ακίνητα που βρίσκονται στην εδαφική περιφέρεια του δήμου και επιβολή του αυξημένου τέλους υποχρεωτικά μέχρι την οικονομική εξυγίανσή του, αλλά και
Πάγωμα όλων των δαπανών εκτός από τη μισθοδοσία και τις απολύτως ανελαστικές δαπάνες.
Οι δήμαρχοι αντιδρούν σφόδρα στην αυστηρή εποπτεία των οικονομικών των δήμων μέσω του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ και στο τελευταίο συνέδριο της ΚΕΔΕ πήραν απόφαση να προσφύγουν στα ελληνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια κατά της συνταγματικότητας του μέτρου, επιδιώκοντας την ακύρωσή του.