Στη Βουλή προς ψήφιση προωθείται μέχρι τις 20 Ιουνίου το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης για τη διευκόλυνση των συνεπών δανειοληπτών και των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, αλλά και για τις παρεμβάσεις στον Τειρεσία, μετά το "πράσινο φως" που άναψε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Στη Βουλή προς ψήφιση προωθείται μέχρι τις 20 Ιουνίου το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης για τη διευκόλυνση των συνεπών δανειοληπτών και των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, αλλά και για τις παρεμβάσεις στον Τειρεσία, μετά το "πράσινο φως" που άναψε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Με τις ρυθμίσεις χορηγείται περίοδος χάριτος 48 μηνών και μείωση της μηνιαίας καταβολής της δόσης στο 30% του μηνιαίου καθαρού εισοδήματος.
Για δανειολήπτες με εισοδήματα έως 15.000 ευρώ προβλέπεται επιτόκιο 1,5% και για άνεργους με μοναδικό εισόδημα το επίδομα ανεργίας, μηδενικές καταβολές για 6 μήνες με πλήρη απαλλαγή από τόκους.
Όπως προβλέπει το σχέδιο της κυβέρνησης, δυνατότητα υπαγωγής στη ρύθμιση θα έχουν δανειολήπτες με ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή έως 25.000 ευρώ, το οποίο κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης έχει μειωθεί τουλάχιστον κατά 20% από τις αρχές του 2010.
Το παραπάνω ποσό αυξάνεται κατά 5.000 ευρώ (δηλαδή έως 30.000 ευρώ ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα) για βαριά πάσχοντες και ανάπηρους, τρίτεκνους και πολύτεκνους.
Προβλέπονται, ωστόσο, και πρόσθετα κριτήρια τα οποία αφορούν, μεταξύ άλλων, την αξία της κύριας κατοικίας και της συνολικής ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη, καθώς και το συνολικό ετήσιο οικογενειακό εισόδημά του. Ειδικότερα, θα πρέπει:
Το σύνολο της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού να μην ξεπερνά τις 250.000 ευρώ σε αντικειμενική αξία
Το σύνολο των καταθέσεων του νοικοκυριού να μην ξεπερνά τις 10.000 ευρώ και
Το ανεξόφλητο υπόλοιπο των συνολικών δανειακών υποχρεώσεων του νοικοκυριού να μην ξεπερνά τις 150.000 ευρώ.
Το πρόγραμμα αφορά μη ληξιπρόθεσμα δάνεια για τα οποία έχει εγγραφεί προσημείωση ή υποθήκη στην κύρια κατοικία του οφειλέτη, η αντικειμενική αξία της οποίας δεν πρέπει να ξεπερνά τις 180.000 ευρώ.
Ο οφειλέτης που θα ενταχθεί στη ρύθμιση θα υποχρεούται να παρέχει σχετικά με την οικονομική του κατάσταση καθ' όλη τη διάρκεια που θα επωφελείται της ρύθμισης.
Στη γνωμοδότησή της, η ΕΚΤ επικροτεί την προώθηση της ρύθμισης, ζητά όμως να υπάρχει:
Αυστηρός έλεγχος των προϋποθέσεων και ενδελεχής εξέταση των αιτήσεων και των εγγράφων που τη συνοδεύουν
Αυστηρή τήρηση της υποχρέωσης για παροχή στοιχείων καθ' όλη τη διάρκεια της ρύθμισης
Κυρώσεις σε περιπτώσεις απάτης ή βαριάς αμέλειας
Ανεξάρτητος φορέας που θα αξιολογεί την αποτελεσματικότητα του προγράμματος.
Η ΕΚΤ επισημαίνει ότι η ρύθμιση θα πρέπει να ανακουφίζει τους δανειολήπτες και ταυτοχρόνως να μην προσφέρει κίνητρα για μη τήρηση των υποχρεώσεων από την πλευρά των δανειολήπτων.
Τι αλλάζει στο νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά
Αλλαγές προβλέπονται στην κατεύθυνση της επικαιροποίησης του Νόμου Κατσέλη, για τη δικαστική ρύθμιση τραπεζικών χρεών, ώστε να αντιμετωπιστεί πιο αποτελεσματικά και με ταχύτερες διαδικασίες το πρόβλημα των "κόκκινων" δανείων και να εκλείψει το φαινόμενο με τις μακροχρόνιες δικαστικές εκκρεμότητες.
Προς αυτή την κατεύθυνση, ενισχύεται ο θεσμός της διαμεσολάβησης, με στόχο την ταχύτερη εξωδικαστική ρύθμιση των οφειλών των υπερχρεωμένων νοικοκυριών.
Συγκεκριμένα, θα είναι δυνατός ο εξωδικαστικός συμβιβασμός με συμφωνία του 50%+1 των πιστωτών (σε αντίθεση με την πλήρη ομοφωνία 100% που απαιτούνταν μέχρι σήμερα), ενώ θα προβλέπεται η καταβολή δόσης από την αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση, με τη δόση να προσδιορίζεται στο 10% της προηγούμενης και ελάχιστο ποσό καταβολής τα 40 ευρώ μηνιαίως.
Ωστόσο, σε σημείο τριβής μεταξύ των υπουργείων Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης αναδεικνύεται η πρόταση του Αντ. Ρουπακιώτη σύμφωνα με την οποία η αμοιβή του ανεξάρτητου διαμεσολαβητή για δάνεια έως 20.000 ευρώ θα προσδιορίζεται στα 200 ευρώ, ενώ για δάνεια πάνω από 20.000 ευρώ η αμοιβή θα είναι 200 ευρώ, στα οποία όμως θα προστίθεται και ένα 0,03% επί του κεφαλαίου. Το υπουργείο Δικαιοσύνης, μάλιστα, προτείνει να είναι υποχρεωτική η παράσταση συνηγόρου για τον δανειολήπτη.
Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Ανάπτυξης, η αμοιβή του ανεξάρτητου διαμεσολαβητή που θα μοιράζεται ανάμεσα στην τράπεζα και τον δανειολήπτη είναι υψηλή, ενώ δεν κρίνεται απαραίτητη η υποχρεωτική παρουσία συνηγόρου.
Ωστόσο, για το υπουργείο Δικαιοσύνης το κόστος για την εξώδικη επίλυση της διαφοράς χαρακτηρίζεται ως χαμηλό και επισημαίνεται ότι από τα 200 ευρώ, τα 50 ευρώ πρέπει να δώσει ο οφειλέτης και τα 150 η τράπεζα. Όσον αφορά το επιπλέον 3 τοις χιλίοις, αυτό χαρακτηρίζεται ως ένα είδος "μπόνους" στον διαμεσολαβητή για να "τρέξει" πιο γρήγορα την υπόθεση.
Για την υποχρεωτική παράσταση δικηγόρου, από το υπουργείο Δικαιοσύνης έλεγαν ότι ο οφειλέτης, όντας και στην πιο ανίσχυρη θέση, θα πρέπει να έχει έναν παραστάτη για να μπορέσει να αντιπαρατεθεί απέναντι στις θέσεις μίας ή περισσότερων τραπεζών.
Αλλαγές και στον Τειρεσία
Σε ο,τι αφορά τον Τειρεσία, θα συνεχίσει να υφίσταται ως σύστημα παρακολούθησης, ωστόσο προβλέπεται η βελτίωση του υφιστάμενου πλαισίου, ώστε να γίνει πιο ευέλικτο ανάλογα με την περίπτωση.
Έτσι, μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι κατά την αξιολόγηση των πληροφορικών δεδομένων θα λαμβάνονται υπόψη στοιχεία που αφορούν το ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον, θα αξιολογείται το συνολικό προφίλ του δανειολήπτη και του επιχειρηματία, ενώ η κάθε τράπεζα θα φτιάξει το δικό της "point system" στη βάση του οποίου θα αξιολογεί την κάθε περίπτωση.