Μηνύματα τόσο προς την Ευρώπη όσο και προς την Τουρκία, εκπέμπει η Αθήνα μέσα από το κοινό ανακοινωθέν για το προσφυγικό, που συνυπογράφουν πέντε πολιτικοί αρχηγοί, δύο 24ωρα πριν από την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ.
Μηνύματα τόσο προς την Ευρώπη όσο και προς την Τουρκία, εκπέμπει η Αθήνα μέσα από το κοινό ανακοινωθέν για το προσφυγικό, που συνυπογράφουν πέντε πολιτικοί αρχηγοί, δύο 24ωρα πριν από την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ.
Η Ελλάδα σέβεται στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της έναντι της Ευρώπης και φυλάσσει τα κοινά σύνορα, αλλά αναμένει και από τους εταίρους της να σεβαστούν τους κανόνες της Ενωσης, δηλαδή να μην κλείσουν τα σύνορα. Παράλληλα, θέτει την Αγκυρα προ των δικών της ευθυνών για να ανακοπούν οι προσφυγικές ροές, όπως αναφέρουν οι βασικοί άξονες του ανακοινωθέντος που συντάχθηκε υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Το κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε, δεν συνυπέγραψαν ο γ.γ. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας και ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων Βασίλης Λεβέντης, που διαχώρισαν τη θέση τους, ο μεν κ. Κουτσούμπας γιατί διαφώνησε με την πολιτική της κυβέρνησης και τις διαδικασίες που ακολουθούνται από την ΕΕ και ο δε κ. Λεβέντης επειδή απορρίφθηκε η πρότασή του για παραίτηση του πρωθυπουργού και σχηματισμό οικουμενικής κυβέρνησης.
Όπως αναφέρει σχετικά η Προεδρία της Δημοκρατίας, "τα κόμματα της αντιπολίτευσης εξέφρασαν, καθένα με τον δικό του τρόπο, τις επιφυλάξεις τους για τους μέχρι σήμερα χειρισμούς και την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης, οι οποίες και καταγράφηκαν στα πρακτικά".
Το Μέγαρο Μαξίμου εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι οι πολιτικοί αρχηγοί κατέληξαν σε κοινό ανακοινωθέν στη βάση της εισήγησης του πρωθυπουργού και χαρακτήρισε ως θετικό το γεγονός ότι “εν μέσω μιας πρωτοφανούς προσφυγικής κρίσης που ταλανίζει την Ελλάδα και την Ευρώπη, έξι πολιτικές δυνάμεις παρά τις επί μέρους διαφωνίες τους συμφώνησαν σε μία ενιαία εθνική στρατηγική σε ένα τόσο κρίσιμο θέμα”.
Οι έντονοι διάλογοι μεταξύ των αρχηγών
Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη διάρκεια της σύσκεψης υπήρξαν έντονοι διάλογοι όταν οι αρχηγοί της αντιπολίτευσης μίλησαν για τις ευθύνες που έχει η κυβέρνηση αναφορικά με τις επιλογές που έκανε έως τώρα στο προσφυγικό, όταν η ΝΔ έθεσε θέμα καταγραφής και διαφοροποίησης των παράτυπων μεταναστών από τους πρόσφυγες και κράτησης των πρώτων σε κλειστά κέντρα, αλλά και με αφορμή την επιμονή του Βασίλη Λεβέντη να διευρύνει την ατζέντα, θέτοντας το θέμα της οικουμενικής κυβέρνησης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο διάλογος που είχαν ο Αλέξης Τσίπρας με τη Φώφη Γεννηματά, με αφορμή την πρόταση της τελευταίας να περιληφθούν στο ανακοινωθέν επιφυλάξεις για τους χειρισμούς και την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης.
Ο πρωθυπουργός είπε απευθυνόμενος στην πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ: "Κάνεις το ίδιο με τον Λεβέντη. Μόνο που αυτός το έβαλε από την αρχή και εσύ μας ταλαιπωρείς οκτώ ώρες" για να λάβει την απάντηση: "Όπως θέλω να καταγραφεί η δική μου εκτίμηση για αδυναμία της κυβέρνησης, μπορεί και ο Κυριάκος να καταγράψει τη δική του θέση και ο Σταύρος την πρότασή του για τον υπερυπουργό Μετανάστευσης. Χάθηκε χρόνος γιατί εγώ είχα ζητήσει συμβούλιο αρχηγών πριν εκραγεί το προσφυγικό". "Μα τι λες; Ξεχνάς ότι ήδη έχουμε κάνει συμβούλιο, που ζήτησα εγώ εδώ και μήνες…Προφανώς και δεν άλλαξε τίποτε σε μια εβδομάδα", ανταπάντησε ο κ. Τσίπρας.
Οι τόνοι ανέβηκαν και μεταξύ του πρωθυπουργού με τον Κ. Μητσοτάκη, όταν ο πρόεδρος της ΝΔ πρότεινε να γίνει δημόσια καμπάνια αποτρεπτική για τη μετανάστευση. "Αυτή είναι ρητορική της ακροδεξιάς στη Γερμανία εναντίον της Μέρκελ", είπε ο κ. Τσίπρας με τον κ. Μητσοτάκη να απαντάει: "Ο Παππάς με κατηγορεί ότι ακολουθώ γραμμή Βίζεγκραντ". "Αν σου πω εγώ τι λέει ο Γεωργιάδης για εμένα προφανώς και δεν θα ικανοποιηθείς", συνέχισε ο πρωθυπουργός.
Οι δηλώσεις των πολιτικών αρχηγών
Εξερχόμενος του συμβουλίου, ο Πάνος Καμμένος έκανε λόγο για “μια εθνική γραμμή για το προσφυγικό, μια κοινή γραμμή στα ελάχιστα εκπροσωπώντας το σύνολο του ελληνικού λαού" και επιβεβαίωσε ότι υπήρξαν αρκετές διαφωνίες όσον αφορά γενικότερα κυβερνητικά θέματα.
Για ένα ελάχιστο κοινά αποδεκτό πλαίσιο εθνικής στρατηγικής, που πρέπει να διεκδικήσει η χώρα, έκανε λόγο ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης, επισημαίνοντας ότι η κυβέρνηση "έστω και με καθυστέρηση αρχίζει και προσαρμόζει τη στρατηγική της στο ρεαλισμό".
"Ο Μάρτης του 2016 δεν είναι Ιούλιος του 2015. Δεν δίνουμε λευκή επιταγή. Η διάθεσή μας για εθνική συνεννόηση δεν σημαίνει και ανοχή στα λάθη και την αδράνεια" είπε η Φώφη Γεννηματά, η οποία άσκησε κριτική στην κυβέρνηση για τα μέχρι σήμερα πεπραγμένα.
“Μετά κόπων και βασάνων χαράχτηκε μία μίνιμουμ εθνική γραμμή”, δήλωσε ο πρόεδρος του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης εξερχόμενος του προεδρικού μεγάρου, επισημαίνοντας ότι υπό την πίεση της πραγματικότητας η κυβέρνηση μετατοπίστηκε σε πιο ρεαλιστικές θέσεις.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων Βασίλης Λεβέντης χαρακτήρισε ως φιάσκο τη συζήτηση που έγινε στο συμβούλιο πολιτικών αρχηγών και έκανε λόγο για πολιτικό σύστημα που αποδείχθηκε κατώτερο των περιστάσεων.
Ο Δημήτρης Κουτσούμπας, που αποχώρησε από τη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών νωρίτερα, τόνισε πως το ΚΚΕ "δεν συναινεί με τα διάφορα παζάρια – αλισβερίσια της κυβέρνησης με την ΕΕ και στην επικειμενη σύνοδο κορυφής", τα οποία έχουν τη σύμφωνη γνώμη των άλλων κομμάτων σε αρκετά ζητήματα.
Τι αναφέρει το ανακοινωθέν
«Τα γεγονότα που μεσολάβησαν, ύστερα από την Σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών της 28ης Νοεμβρίου 2015, όχι μόνον επιβεβαίωσαν αλλά και ενίσχυσαν καταλυτικώς την διαπίστωση πως το Προσφυγικό ζήτημα είναι κοινό -κατ' ουσίαν υπαρξιακό- όλων των Κρατών-Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
I. Στο πλαίσιο τούτο η Ελλάδα:
Α. Με πνεύμα Ανθρωπισμού και Αλληλεγγύης έναντι των Προσφύγων αλλά και θωρακίζοντας την ασφάλεια του Ελληνικού Λαού, θα σεβασθεί στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της, με τον τρόπο που αυτές καθορίζονται από τις αποφάσεις των αρμόδιων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Β. Φυλάσσει και τα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπ' αυτό το πνεύμα όχι μόνον συνεργάζεται με την Frontex, αλλά επιζητεί και επιδιώκει την δραστική ενίσχυσή της και την τελική ταχύτατη μετεξέλιξή της σ' Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή, πάντοτε με σεβασμό της εθνικής της κυριαρχίας ως προς την διασφάλιση των συνόρων της. Και ύστερα από μια τέτοια κατάληξη δηλώνει πρόθυμη να φιλοξενήσει την έδρα της Ευρωπαϊκής Ακτοφυλακής. Περαιτέρω δε συνεργάζεται πλήρως στο πεδίο των συμπεφωνημένων αποστολών του ΝΑΤΟ και υπό τον αυτονόητο όρο ότι και η Τουρκία σέβεται τις δικές της αντίστοιχες υποχρεώσεις.
Γ. Ενισχύει τις ανοιχτές δομές προσωρινής φιλοξενίας Προσφύγων, παραλλήλως προς την ενίσχυση των προαναχωρησιακών κέντρων παράτυπων μεταναστών.
II. Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει:
Α. Να επιβάλλει σ' όλα, ανεξαιρέτως, τα Κράτη-Μέλη της τον πλήρη σεβασμό των υποχρεώσεών τους, ως προς τον δίκαιο και αναλογικό επιμερισμό των Προσφύγων, καθιστώντας σαφές ότι μονομερείς ενέργειες δεν είναι επιτρεπτές και ότι όσοι τις επιλέγουν θα έχουν τις ανάλογες συνέπειες. Στο πλαίσιο αυτό, οφείλει επίσης να καταστήσει σαφές προς όλα τα Κράτη-Μέλη ότι οι χώρες πρώτης γραμμής, και ειδικότερα η Ελλάδα, δεν μπορούν ν' αναλάβουν όλο το βάρος της φιλοξενίας των Προσφύγων που εισέρχονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά μόνο το βάρος που τους αναλογεί με βάση τον πληθυσμό τους. Στο ίδιο πλαίσιο η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να επιταχύνει την εφαρμογή των αποφάσεων για μετεγκατάσταση των Προσφύγων τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Τουρκία.
Β. Να προωθήσει, το ταχύτερο δυνατόν, προγράμματα επιστροφών παράτυπων μεταναστών, ενεργοποιώντας υφιστάμενες Συμφωνίες Επανεισδοχής και συνάπτοντας νέες.
Γ. Να προωθήσει την συνεργασία με την Τουρκία, προκειμένου αυτή αφενός ν' ανακόψει αμέσως τις ροές Προσφύγων προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και, αφετέρου, ν' αναλάβει, επίσης αμέσως, την ευθύνη δημιουργίας σταθερού και αξιόπιστου μηχανισμού μετακίνησης των προσφύγων από την Τουρκία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επισημαίνεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να λάβει σοβαρώς υπόψη ότι η Τουρκία δεν έχει εκπληρώσει συγκεκριμένες υποχρεώσεις, τις οποίες ανέλαβε κατά την Σύνοδο Κορυφής της 29ης Νοεμβρίου 2015.
Δ. Να παράσχει, εγκαίρως, την απαιτούμενη συνδρομή προς την Χώρα μας, κυρίως ως προς την συνεχή οικονομική και υλικοτεχνική της ενίσχυση για την υπό όρους ανθρωπισμού περίθαλψη των Προσφύγων, λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ελλάδα υφίσταται, περισσότερο από κάθε άλλο Κράτος-Μέλος, τις επιπτώσεις του Προσφυγικού.
Ε. Να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο ως προς τον τερματισμό του πολέμου στην Συρία -ο οποίος και αποτελεί την σημαντικότερη αιτία δημιουργίας και διαιώνισης του Προσφυγικού- προκειμένου να διευκολυνθεί έτσι και η κατά το δυνατόν ταχύτερη επιστροφή των Προσφύγων στις εστίες τους.
III. Η τρέχουσα συγκυρία αποδεικνύει την ανάγκη ν' αναθεωρηθεί καταλλήλως η Συμφωνία Δουβλίνο ΙΙ, ακόμη κι αν η αναθεώρηση αυτή έχει αρχικώς μεταβατικό χαρακτήρα λόγω επείγοντος, έως ότου προετοιμασθεί πλήρως και ολοκληρωθεί οριστικώς».
Η Ανακοίνωση της Προεδρίας της Δημοκρατίας εκφράζει τον ελάχιστον κοινό τόπο συμφωνίας των Αρχηγών των Κομμάτων που την αποδέχονται. Τα Κόμματα της Αντιπολίτευσης εξέφρασαν, καθένα με τον δικό του τρόπο, τις επιφυλάξεις τους για τους μέχρι σήμερα χειρισμούς και την αποτελεσματικότητα της Κυβέρνησης, οι οποίες και καταγράφηκαν στα Πρακτικά.
Στην έκδοση της ανακοίνωσης αυτής δεν συμφώνησαν, για τους λόγους που εξέθεσαν και καταγράφηκαν στα Πρακτικά, ο Γενικός Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, κ. Δημήτρης Κουτσούμπας και ο Πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων, κ. Βασίλειος Λεβέντης".