Εφ' όλης της ύλης συζήτηση για τις διμερείς σχέσεις και τις εξελίξεις στην Αν. Μεσόγειο είχαν στο Σότσι ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Εκτενής συζήτηση για την Ανατολική Μεσόγειο και τη Λιβύη έγινε μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Βλαντίμιρ Πούτιν με τον Έλληνα πρωθυπουργό να διαμηνύει προς την Τουρκία πως βάση για την επίλυση των διαφορών είναι μόνο το διεθνές δικαίο και τον Ρώσο πρόεδρο να παίρνει καθαρή θέση στο Κυπριακό απορρίπτοντας την τουρκική πρόταση για δύο κράτη στην Κύπρο.
Σημείο αναφοράς ο διάλογος και το διεθνές δίκαιο
«Η Τουρκία προβαίνει σε εμπρηστική ρητορική και επιθετικές ενέργειες που παραβιάζουν το διεθνές δικαιο» τόνισε στις κοινές τους δηλώσεις ο Κυριάκος Μητσοτάκης τονίζοντας ότι η Ελλάδα είναι ανοιχτή στο διάλογο αλλά στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, το οποίο πάντα στήριζε η Ρωσία για την επίλυση των διακρατικών διαφορών.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε ότι επανέλαβε τις πάγιες ελληνικές θέσεις για την επίλυση του Κυπριακού επισημαίνοντας ότι δεν θα μπορούσε παρά μόνο να συμφωνήσει με όσα δήλωσε επί του θέματος ο Βλαντίμιρ Πούτιν και πρόσθεσε ότι «οποιαδήποτε συζήτηση για λύση δύο κρατών θα πρέπει να απορρίπτεται επί της αρχής».
Συμπλήρωσε μάλιστα ο κ. Μητσοτάκης ότι αν η Τουρκία προχωρήσει στην υλοποίηση των όσων έχει εξαγγείλει για τα Βαρώσια τότε θα κλείσει τα περιθώρια διαλόγου.
Είχε προηγηθεί η δήλωση του κ. Πούτιν ότι οι δύο ηγέτες στις κατ’ ιδίαν συνομιλιές τους επιβεβαίωσαν την κοινή τους βούληση για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με μία ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν ερωτηθείς για το πως αξιολογεί την κατάσταση στο Αιγαίο και την Ανατολική τόνισε ότι «για εμάς σημείο αναφοράς και αφετηρία για όλες τις διαφορές είναι ο διάλογος. Σε αυτό έχει πρόθεση και η ελληνική πλευρά. Εμείς το υποστηρίζουμε. Δεν βλέπουμε κανένα εμπόδιο για τον διάλογο» Ελλάδας – Τουρκίας.
«Τέτοιου είδους θέματα θα πρέπει να συζητούνται και να επιλύονται» επισήμανε ο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Επίσης, ο Ρώσος Πρόεδρος ανέφερε πως συζήτησαν λεπτομερώς για την Ανατολική Μεσόγειο και τη Λιβύη. «Βασιζόμαστε ότι οι προγραμματισμένες εκλογές θα λάβουν χώρα στις προκαθορισμένες ημερομηνίες» τόνισε και εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα βρεθούν οι λύσεις που θα εξομαλύνουν την κατάσταση.
Να λάβει υπόψη τη ρωσική θέση για το Κυπριακό
Από την πλευρά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι ενημέρωσε τον Ρώσο πρόεδρο για το πλαίσιο των ελληνοτουρκικών σχέσεων και υπογράμμισε ότι οι διαφορές αυτές θα λυθούν μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. «Το πλαίσιο είναι σαφές. Η σημαντικότερη διαφορά είναι για τις θαλάσσιες ζώνες και μπορεί να λυθεί μόνο στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου. Η πρόσκλησή μας προς την Τουρκία παραμένει ενεργή αλλά και η Ελλάδα με κάθε τρόπο θα υπερασπίζεται τα κυριαρχικά της δικαιώματα».
Μάλιστα ο κ. Μητσοτάκης διαμήνυσε προς την Άγκυρα «να ληφθεί σοβαρά υπόψη από την Τουρκία η καθαρή θέση της Ρωσίας για το Κυπριακό».
Ευθεία συνομιλία
Σε ότι αφορά τις συνομιλίες που είχαν οι κ.κ. Πούτιν και Μητσοτάκης για τις σχέσεις της ΕΕ και του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία, ο Έλληνας πρωθυπουργός έκανε λόγο για μια «ευθεία συνομιλία» λέγοντας πως αναγνωρίζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ρωσία αλλά ταυτόχρονα προέτεινε την ανάγκη διαύλων επικοινωνίας για να συζητούνται οι διαφορές και οι διαφωνίες.
Όπως τόνισε ο κ. Μητσοτάκης η Ελλάδα είναι μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, επισημαίνοντας ωστόσο ότι η Ρωσία αποτελεί μέρος της αρχιτεκτονικής μιας ευρωπαϊκής πολιτικής ασφάλειας και σημείωσε ακόμη ότι μια σύγκρουση στην Ουκρανία δεν θα έχει νικητή, αλλά θα έχει μόνο χαμένους.
Ισορροπημένη σχέση στο μέτρο του εφικτού
Από την πλευρά του ο Βλαντίμιρ Πούτιν σημείωσε ότι η Ελλάδα στο μέτρο του εφικτού ήταν πάντα υπέρ μιας ισορροπημένης σχέσης με Ρωσία, ιδίως σε ότι αφορά την ΕΕ. Από εκεί και πέρα ο Ρώσος πρόεδρος χαρακτήρισε το ΝΑΤΟ «στρατιωτικό μπλοκ» που «ακολουθεί μια συγκρουσιακή πολιτική με τη Ρωσία. Είναι μη φιλική στάση προς εμάς. Εμείς δεν θέλουμε σύγκρουση. Σ’ αυτό το πνεύμα πιστεύουμε ότι η Ελλάδα θα έχει μια θέση εγκράτειας».
Συμπλήρωσε δε ο κ. Πούτιν ότι «ελπίζω ότι στο μέλλον θα αξιοποιήσουμε την υποστήριξη των Ελλήνων φίλων μας στη σχέση μας αυτά τα δύο μπλοκ. Δεν νομίζω ότι θα είναι πρόβλημα». Ο Ρώσος πρόεδρος ανέφερε ότι ενημέρωσε τον κ. Μητσοτάκη για τις συνομιλίες που είχε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ χαρακτηρίζοντας απαράδεκτη την επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς καθώς υπονομεύεται η ασφάλεια της Ρωσίας.
Στο πλαίσιο αυτό ο Βλ. Πούτιν έκανε ειδική μνεία στην Ουκρανία εκφράζοντας τις ρωσικές ανησυχίες ότι θα επαναληφθεί ότι και με τη Ρουμανία όπου τοποθετούνται αντιπυραυλικά νατοϊκά συστήματα που στρέφονται κατά της Ρωσίας. «Οι υποδομές του ΝΑΤΟ πλησιάζουν τα σύνορά μας. Θα ήταν εγκληματική αδράνεια να μην ανησυχούμε» είπε ο Ρώσος πρόεδρος ανακοινώνοντας ότι αποδέχτηκε την πρόταση Μπάιντεν να συσταθεί μια επιτροπή που θα τα εξετάσει όλα αυτά.
Οδικός χάρτης αποκλιμάκωσης
«Προφανώς η Ελλάδα δεσμεύεται από τις συλλογικές αποφάσεις ΕΕ και ΝΑΤΟ. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν επιδιώκει να έχει καλές σχέσεις με τη Ρωσία. Θέλω να κρατήσω αυτό που είπε ο κ. Πούτιν, θεωρώ θετικό ότι υπήρξε μια συζήτηση με διάρκεια με τον κ. Μπάιντεν. Εύχομαι να υπάρχει οδικός χάρτης για αμοιβαία αποκλιμάκωση γιατί κανείς δεν επιθυμεί να γυρίσουμε δεκαετίες πίσω» τόνισε ο κ. Μητσοτάκης επιμένοντας την ανάγκη να παραμένουν ανοιχτά τα κανάλια επικοινωνίας όπου θα συζητούνται οι διαφωνίες και θα γίνεται ανταλλαγή απόψεων.
Κλειδί η ενέργεια
Σε ότι αφορά την ενεργειακή συνεργασία, ο Βλαντίμιρ Πούτιν χαρακτήρισε την ενέργεια «κλειδί» υπογραμμίζοντας ότι η Ρωσία εξασφαλίζει το 40% των αναγκών της Ελλάδας και θα συνεχίσει να προμηθεύει με φυσικό αέριο τη χώρα μας στη βάση των όσων έχουν συμφωνηθεί.
«Η Ρωσία έχει διαχρονικά αποδειχθεί αξιόπιστος προμηθευτής φυσικού αερίου καθώς και ότι η Ελλάδα έχει αποδειχτεί αξιόπιστος εταίρος. Είναι σημαντικό οι όποιες μεταβολές να μην παρεκκλίνουν των όρων της συμφωνίας» ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός χαρακτήρισε τη συνάντηση που είχε με τον Ρώσο πρόεδρο ως μια ευκαιρία και μια γέφυρα για περαιτέρων ενίσχυση των διμερών σχέσεων Αθήνας και Μόσχας και στο πλαίσιο αυτό -όπως είπε- νοούνται και πρωτοβουλίες όπως η Μεικτή Διυπουργική Επιτροπή Συνεργασίας.
Κοινό πρόγραμμα δράσης και συμφωνίες
Οι δύο πλευρές υιοθέτησαν κοινό πρόγραμμα δράσεων 2022-2024 που προσδιορίζει τους κοινούς τομείς ενδιαφέροντος. Υπογράφτηκαν επίσης συμφωνίες για θέματα ασφάλειας της θάλασσας, συνεργασίας στον τουρισμό. Η πολιτική προστασία και η κλιματική αλλαγή είναι ένα ακόμα σημείο σύγκλισης μεταξύ των δύο χωρών.
Οι δυο ηγέτες συζήτησαν επίσης για επενδύσεις. Από την πλευρά του ο κ. Μητσοτάκης ευχαρίστησε τον κ. Πούτιν για την ρωσική βοήθεια στις πυρκαγιές του καλοκαιριού ενώ ο κ. Πούτιν ευχαρίστησε την Ελλάδα για την αναγνώριση του πιστοποιητικού εμβολιασμού για το ρωσικό εμβόλιο sputnik.
