Ο εκτελεστικός βραχίονας της Ευρωπαϊκής Ενωσης καταρτίζει σχέδιο για να τερματίσει την εξάρτηση του μπλοκ από το ρωσικό φυσικό αέριο, με το οποίο οι ανάγκες σε εισαγωγές θα περικοπούν κατά σχεδόν 80% φέτος, σύμφωνα με δύο αξιωματούχους που έχουν γνώση του θέματος.
Αναθεώρηση της στρατηγικής
Σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεωρεί την ενεργειακή στρατηγική της μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ώστε να περιορίσει την επιρροή του Κρεμλίνου.
Το σχέδιο, που πρόκειται να παρουσιαστεί σήμερα Τρίτη, θα προτείνει βήματα όπως είναι η εκμετάλλευση νέων προμηθειών φυσικού αερίου και η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης ήδη από φέτος, είπε ο ένας από τους αξιωματούχους.
Ο στόχος είναι να απεξαρτηθεί η Ευρώπη από τον μεγαλύτερο προμηθευτή ορυκτών καυσίμων πολύ πριν το 2030, νωρίτερα από όσο προβλεπόταν μέχρι τώρα.
Προκειμένου το σχέδιο να έχει κάποια πιθανότητα επιτυχίας θα χρειαστεί να συμφωνήσουν οι χώρες μέλη, πολλές εκ των οποίων αισθάνονται ήδη άβολα με τις επενδύσεις που απαιτούνται για να υλοποιηθούν τα σχέδια ενεργειακής μετάβασης της Επιτροπής και τώρα αγωνίζονται για να περιορίσουν τις πολιτικές επιπτώσεις και το αυξημένο ενεργειακό κόστος.
«Νομίζω ότι μπορούμε να παρουσιάσουμε αύριο ένα σχέδιο που θα μειώνει την εξάρτησή μας από το ρωσικό φυσικό αέριο από φέτος και εντός των επόμενων ετών θα μας ανεξαρτητοποιήσει από τις εισαγωγές ρωσικού αερίου», είπε ο Επίτροπος Ενέργειας Φρανς Τίμερμανς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Πιστεύω ότι είναι δυνατόν. Δεν είναι εύκολο, αλλά είναι εφικτό», πρόσθεσε.
Επαρκή αποθέματα
Η Επιτροπή θεωρεί ότι η ΕΕ διαθέτει ήδη επαρκή αποθέματα για να βγάλει τον υπόλοιπο χειμώνα, ακόμη και στην περίπτωση που διακοπεί απότομα ο εφοδιασμός από τη Ρωσία. Θα συστήσει επίσης στις χώρες μέλη να αρχίσουν από τώρα να εργάζονται για την πλήρωση των δεξαμενών αποθήκευσης ώστε να είναι προετοιμασμένες για τον επόμενο χειμώνα.
Η Επιτροπή θα δηλώσει επίσης ότι η επιτάχυνση στην εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας, της στρατηγικής της που στοχεύει στην επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050, θα μειώσει τις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, θα περιορίσουν την εξάρτηση από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα και θα προστατεύσουν την οικονομία από τις αυξήσεις των τιμών, είπε αξιωματούχος που ζήτησε να μην κατονομαστεί. Οι προτάσεις μπορεί πάντως να τροποποιηθούν προτού εγκριθούν.
Με βάση το σχέδιο που θα παρουσιαστεί σήμερα, μεταξύ άλλων θα αυξηθούν οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και οι παραδόσεις από αγωγούς εκτός της Ρωσίας.
Όλες μαζί οι προτάσεις θα δώσουν στην ΕΕ τη δυνατότητα να αντικαταστήσει τα 155 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου που εισάγει τώρα από τη Ρωσία με 112 bcm.
Η ένωση Βουλγαρίας και Ελλάδας
Περίπου 50 bcm τον χρόνο θα προέλθουν από νέες πηγές LNG, 10 bcm από αγωγούς άλλων παρόχων και 20 bcm από νέες εγκαταστάσεις αιολικής ενέργειας που θα μειώσουν τη ζήτηση για σταθμούς παραγωγής ενέργειας που λειτουργούν με φυσικό αέριο.
Η Επιτροπή θα δώσει επίσης προτεραιότητα σε έργα διασύνδεσης των αγωγών της Ιβηρικής χερσονήσου με την υπόλοιπη Ευρώπη και την ένωση της Βουλγαρίας και της Ελλάδας.
Κομισιόν: Μέτρα για τη μείωση κατά 2/3 των εισαγωγών ρωσικού αερίου έως το τέλος του 2022
Σειρά μέτρων για τον περιορισμό της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία κατά 2/3 έως το τέλος του χρόνου αλλά και για τον περιορισμό του ενεργειακού κόστους ανακοίνωσαν ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Green Deal Φρανς Τίμερμανς και η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο κ. Τίμερμανς τόνισε την ανάγκη να δοθεί «ενιαία απάντηση στον κ. Πούτιν και να απεξαρτηθούμε από το ρωσικό φυσικό αέριο που χρηματοδοτεί τους ολιγάρχες».
«Οι ΑΠΕ», σύμφωνα με τον ίδιο, «θα μας δώσουν την ευκαιρία για φθηνή και καθαρή ενέργεια», ενώ ο κ. Τίμερμανς υπογράμμισε πως «η απάντηση θα δωθεί και με τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας».
«Θα μπορούσαμε να αφαιρέσουμε σταδιακά τουλάχιστον 155 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, ποσότητα ανάλογη αυτής που εισήχθη από τη Ρωσία το 2021. Περίπου τα δύο τρίτα από τη μείωση αυτή μπορεί να επιτευχθεί μέσα σε ένα χρόνο, τερματίζοντας την υπερβολική εξάρτηση της Ε.Ε. από έναν προμηθευτή» αναφέρει το ανακοινωθέν της Κομισιόν.
«Πρέπει να γίνουμε πιο ανεξάρτητοι από το ρωσικό πετρέλαιο, τον άνθρακα και το φυσικό αέριο. Πολύ απλά δεν μπορούμε να βασιζόμαστε σε έναν προμηθευτή που μας απειλεί ανοιχτά. Πρέπει να αναλάβουμε δράση τώρα για να μετριάσουμε την επίδραση από τις αυξανόμενες ενεργειακές τιμές, να βρούμε διαφορετικούς προμηθευτές φυσικού αερίου για τον επόμενο χειμώνα και να επιταχύνουμε την μετάβαση στην καθαρή ενέργεια. Όσο πιο γρήγορα στραφούμε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και το υδρογόνο, σε συνδυασμό με την αύξηση της ενεργειακής αποτελεσματικότητας, τόσο πιο γρήγορα θα γίνουμε πραγματικά ανεξάρτητοι και κυρίαρχοι του ενεργειακού μας συστήματος» τόνισε χαρακτηριστικά κατά την παρουσίαση του σχεδίου, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Οι εναλλακτικές πηγές
Ο αντιπρόεδρος της Ευρ. Επιτροπής επισήμανε ότι στο τέλος του χρόνου μπορούν να αντικατασταθούν 155 δις. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Μεταξύ άλλων έθεσε ως στόχο τη διαφοροποίηση πηγών με εισαγωγές ποσοτήτων LNG ύψους 60 δις. κυβικών μέτρων, με την παραγωγή βιοαερίου είναι εφικτό να αντικατασταθούν 8 δις. κυβικά μέτρα ρωσικού αερίου και με παραγωγή και εισαγωγές 20 εκατομμυρίων τόνων υδρογόνου που αντιστοιχούν σε 50 δις. κυβικά μέτρα ρωσικού αερίου.
Ο κ. Τίμερμανς υπογράμμισε ακόμα την ανάγκη της επιτάχυνσης της πράσινης μετάβασης: «Χρειαζόμαστε περισσότερα φωτοβολταϊκά στα σπίτια και τις εκτάσδεις. Στο τέλος του χρόνου είναι εφικτό το 25% της ηλεκτροπαραγωγής να παράγεται από φωτοβολταϊκά».
Ο αντιπρόεδρος κάλεσε επίσης τα κράτη – μέλη ώστε στην έναρξη της νέας χειμερινής περιόδου, τον Οκτώβριο του 2022 οι αποθήκες φυσικού αερίου να είναι πλήρεις κατά 90%.
Μέτρα για τιμές
Από την πλευρά της η κ. Σίμσον ανακοίνωσε μέτρα για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους που θα μπορούν να υιοθετήσουν τα κράτη μέλη.
Μεταξύ άλλων είναι η ρύθμιση των τιμών για την ηλεκτρική ενέργεια, η φορολόγηση των λεγόμενων «ουρανοκατέβατων κερδών» παραγωγών ενέργειας. Η ίδια μίλησε και για ένα ευέλικτο πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων παρόμοιο με εκείνο που εφαρμόστηκε για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας.