Καίριο πλήγμα στο γόητρο της ρωσικής πολεμικής δύναμης θεωρείται η παραδοχή της Μόσχας ότι η ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου, Moskva, βυθίστηκε στη Μαύρη θάλασσα.
Ένα 24ωρο μετά τις πρώτες αναφορές ότι η «Μόσχα» χτυπήθηκε από ουκρανικούς πυραύλους, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι το καταδρομικό βυθίστηκε στη Μαύρη θάλασσα.
«Το πυραυλοφόρο καταδρομικό ‘Μόσχα’ βυθίστηκε κατά τη ρυμούλκησή του. Όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Άμυνας, η βύθιση έγινε κατά τη διάρκεια καταιγίδας. Λόγω των σοβαρών ζημιών, το πλοίο έχασε την σταθερότητά του, πήρε κλίση και δεν κατάφερε να επανέλθει».
Η Μόσχα επιμένει ότι στο καταδρομικό ξέσπασε πυρκαγιά που προκάλεσε την έκρηξη πυρομαχικών. Ο ουκρανικός στρατός μίλησε για πυραυλική επίθεση από την πλευρά της Οδησσού.
Η Ουάσιγκτον κρατά αποστάσεις.
«Δεν έχουμε όλα τα στοιχεία. Δεν μπορούμε να επιβεβαιώσουμε τις αναφορές των Ουκρανών ότι το πλοίο χτυπήθηκε από πύραυλο, όμως δεν μπορούμε και να διαψεύσουμε ότι επλήγη από ουκρανικό πύραυλο», είπε ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου, Τζον Κίρμπι.
Το καταδρομικό «Μόσχα», ναυπηγήθηκε το 1979 στο Μικολάιβ της σημερινής Ουκρανίας με το όνομα «Σλάβα», που σημαίνει «δόξα». Μετονομάστηκε σε «Μόσχα» το 1995 και εκσυγχρονίστηκε το 2020.
Η ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου της Μαύρης θάλασσας φέρει αντιπλοϊκούς πυραύλους, πυραύλους Fort, που είναι η ναυτική εκδοχή των πυραύλων S – 300 καθώς και πυραύλους μικρού βεληνεκούς.
Συμμετείχε στον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Γεωργίας το 2008 και στην επέμβαση της Ρωσίας στη Συρία το 2015, ενώ ο Βλαντίμιρ Πούτιν υποδέχθηκε στο κατάστρωμά του ξένους ηγέτες, όπως τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ Αλ – Σίσι στο Σότσι το 2014.
Έντονες αντιδράσεις στη Ρωσία
Στη Ρωσία οι αντιδράσεις για την απώλεια του καταδρομικού είναι έντονες.
«Αυτό που συνέβη με το καταδρομικό ‘Μόσχα’ αποτελεί απόλυτη αιτία για έναρξη πολέμου. 100%. Είναι η ναυαρχίδα μας. Εδώ δεν χρειάζεται πολλή σκέψη. Χρειάζεται απάντηση. Τι απάντηση; Πρέπει να την βρούμε».
Σύμφωνα με τη Μόσχα, τα 510 μέλη του πληρώματος του καταδρομικού μεταφέρθηκαν εγκαίρως σε άλλα πλοία. Η ναυαρχίδα του στόλου της Μαύρης Θάλασσας ήταν το πρώτο ρωσικό πολεμικό πλοίο που βυθίστηκε κατά τη διάρκεια στρατιωτικής επιχείρησης από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Αναφορές για βίαιη σύλληψη του αρχηγού του στόλου της Μαύρης Θάλασσας
Αναφορές για σύλληψη του Ιγκόρ Οσίποφ, του αρχηγού του ρωσικού στόλου στη Μαύρη Θάλασσα υπάρχουν στη Ρωσία. Σύμφωνα με αυτές τις αναφορές, ο Οσίποφ συνελήφθη με βίαιο τρόπο μετά τη βύθιση του «Moskva».
Απρόβλεπτος ο Πούτιν
Όπως είναι φυσικό, η βύθιση του «Moskva» απασχολεί τους στρατιωτικούς αναλυτές, και όχι μόνο, σε ολόκληρο τον κόσμο. Το Ινστιτούτο Μελέτης του Πολέμου (ISW) σε ανάλυσή του αναφέρει:
«Το ρωσικό πυραυλοφόρο καταδρομικό Moskva, ναυαρχίδα του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας, βυθίστηκε στις 14 Απριλίου μετά από πιθανό ουκρανικό πυραυλικό πλήγμα κατά πλοίων στις 13 Απριλίου. Οι ουκρανικές δυνάμεις ισχυρίστηκαν ότι έπληξαν το Moskva με δύο πυραύλους Neptune στις 13 Απριλίου.
Το Κρεμλίνο αρνήθηκε τον ισχυρισμό αυτό και δήλωσε ότι το Moskva υπέστη ζημιές από τυχαία πυρκαγιά και έκρηξη πυρομαχικών. Οι αρχικοί ουκρανικοί ισχυρισμοί ότι βύθισαν το πολεμικό πλοίο στις 13 Απριλίου ήταν πιθανότατα ψευδείς, αλλά το ρωσικό υπουργείο Άμυνας επιβεβαίωσε ότι το Moskva βυθίστηκε σε μια καταιγίδα ενώ ρυμουλκήθηκε στην Κριμαία μετά την εκκένωση του πλοίου από το πλήρωμα του. Το ISW δεν μπορεί να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα ότι ένα ουκρανικό πλήγμα βύθισε το Moskva, αν και οι ουκρανικές δυνάμεις πιθανότατα έχουν τη δυνατότητα να το έχουν κάνει».
Το ISW επισημαίνει ότι η απώλεια του «Moskva», ανεξάρτητα από το αν οφείλεται σε ουκρανικό πλήγμα ή σε ατύχημα, είναι μια σημαντική προπαγανδιστική νίκη για την Ουκρανία.
Η βύθιση του πλοίου, το οποίο ενεπλάκη στο διαβόητο περιστατικό στο «Φιδονήσι» τις πρώτες ημέρες της ρωσικής εισβολής, είναι μια ένεση για το ηθικό της Ουκρανίας ως σύμβολο των ουκρανικών δυνατοτήτων να αντεπιτεθεί στο ρωσικό ναυτικό.
Το Κρεμλίνο, αντίθετα, θα δυσκολευτεί να εξηγήσει την απώλεια ενός από τα σημαντικότερα πλοία του ρωσικού στόλου. Η τωρινή εξήγηση του Κρεμλίνου για την απώλεια της ναυαρχίδας του στόλου της Μαύρης Θάλασσας λόγω τυχαίας πυρκαγιάς και έκρηξης πυρομαχικών θα πλήξει, τουλάχιστον, πιθανότατα το ρωσικό ηθικό και δεν μπορεί να κρυφτεί από το ρωσικό εσωτερικό ακροατήριο.
Μπορεί να αλλάξει την στρατηγική των Ρώσων
«Η απώλεια του Moskva θα μειώσει την ικανότητα της Ρωσίας να διεξάγει πλήγματα με πυραύλους κρουζ, αλλά είναι απίθανο να επιφέρει αποφασιστικό πλήγμα στις ρωσικές επιχειρήσεις στο σύνολό τους», αναφέρει το Ινστιτούτο Μελέτης του Πολέμου.
Ο κύριος ρόλος του πλοίου ήταν πιθανότατα η διεξαγωγή χτυπημάτων ακριβείας με πυραύλους Kalibr σε στόχους στις ουκρανικές περιοχές πίσω από την πρώτη γραμμή άμυνας, συμπεριλαμβανομένων κέντρων εφοδιασμού και αεροδρομίων.
Αυτά τα ρωσικά πλήγματα ήταν αποτελεσματικά αλλά περιορισμένα σε αριθμό σε σύγκριση με τις αεροπορικές επιδρομές και τους πυραύλους εδάφους καθ’ όλη τη διάρκεια της εισβολής και η απώλεια του Moskva είναι απίθανο να αποτελέσει αποφασιστικό πλήγμα.
Επίσης, η πιθανώς αποδεδειγμένη ικανότητα της Ουκρανίας να στοχεύει ρωσικά πολεμικά πλοία στη Μαύρη Θάλασσα μπορεί να αλλάξει τα ρωσικά πρότυπα λειτουργίας. Αναγκάζοντας τη Ρωσία είτε να αναπτύξει πρόσθετα εναέρια μέσα και να προσθέσει σημεία όπου θα βρίσκονται αμυντικά στρατεύματα στη Μαύρη Θάλασσα είτε να αποσύρουν σκάφη από θέσεις κοντά στις ουκρανικές ακτές.
Με κομμένη την ανάσα για την «εκδίκηση» του Πούτιν
Το πλήγμα με τη βύθιση του Moskva δημιουργεί ένα βασικό ερώτημα: πώς θα αντιδράσει ο Βλαντίμιρ Πούτιν. Η CIA εκτιμά ότι όσο οι αποτυχίες στα στρατιωτικά μέτωπα της Ουκρανίας πληθαίνουν τόσο η αντίδραση του Ρώσου προέδρου μπορεί να είναι η χειρότερη δυνατή.
Οι στρατιωτικές ήττες που το Κίεβο και δυτικές πρωτεύουσες λένε πως υφίσταται ο στρατός της Ρωσίας στην Ουκρανία μπορεί να οδηγήσουν τον Βλαντίμιρ Πούτιν να καταφύγει στη χρήση τακτικού πυρηνικού όπλου, ή πυρηνικού όπλου μικρής ισχύος, στη χώρα αυτή, υποστήριξε ο επικεφαλής της CIA, Ουίλιαμ Μπερνς.
Σε κατάσταση συναγερμού οι ρωσικές πυρηνικές δυνάμεις
Θυμίζουμε ότι το Κρεμλίνο έχει ανακοινώσει πως έθεσε σε κατάσταση συναγερμού τις πυρηνικές δυνάμεις της Ρωσίας από τις πρώτες μέρες του πολέμου στην Ουκρανία. Ο Μπερνς τόνισε ότι ωστόσο ότι «δεν έχουμε δει στ’ αλήθεια απτές ενδείξεις όπως ανάπτυξη (πυρηνικών όπλων) ή άλλα στρατιωτικά μέτρα που θα μπορούσαν να μεγεθύνουν τις ανησυχίες μας».
«Προφανώς είμαστε πολύ ανήσυχοι. Γνωρίζω ότι ο πρόεδρος (σ.σ. των ΗΠΑ, Τζο) Μπάιντεν είναι βαθιά ανήσυχος για τον κίνδυνο Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου και κάνει τα πάντα για να αποφευχθεί το να φθάσουμε σε ένα σημείο όπου θα γίνει πιθανός ο πυρηνικός πόλεμος», πρόσθεσε oεπικεφαλής της CIA.