Τα βίντεο και τα ηχητικά ντοκουμέντα ξεδιαλύνουν ακόμα περισσότερο το ομιχλώδες τοπίο για τις συνθήκες της εθνικής τραγωδίας στα Τέμπη. Δείχνουν τη σύγχυση, την ανεπάρκεια και στο τέλος τον πανικό του σταθμάρχη Λάρισας, που το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου κλήθηκε να διαχειριστεί μόνος μια κατάσταση που, όπως αποδείχθηκε με τον πιο τραγικό τρόπο, αδυνατούσε.
Τα ντοκουμέντα
Από τις 22:48 όταν τραβήχτηκε το βίντεο από την αμαξοστοιχία 2597 που έφτανε στον σταθμό της Λάρισας, μέχρι τις 23:21 που σημειώθηκε το σιδηροδρομικό δυστύχημα περνούν 33 λεπτά, τα λάθη είναι διαδοχικά, τα καμπανάκια κινδύνου αλλεπάλληλα και οι αποφάσεις του σταθμάρχη καθοριστικές.
Βράδυ Τρίτης 28 Φεβρουαρίου, ώρα 22:48. Το μοιραίο Intercity 62 έχει ξεκινήσει από Παλαιοφάρσαλα για Λάρισα. Εκείνη την ώρα στον σταθμό της Λάρισας, πλησιάζει το τρένο 2597 που οδηγείται σε γεμάτη αποβάθρα. Ο σταθμάρχης το καταλαβαίνει και δίνει εντολή για οπισθοπορεία, χωρίς αρχικά να εξηγήσει τον λόγο.
«Λάρισα, σου μιλάει ο προϊστάμενος του 2597. Γιατί κάνουμε οπισθοπορεία; Για να ενημερώσω την υπηρεσία μου».
Ο προϊστάμενος επιμένει να ζητάει μια εξήγηση για αυτό που συμβαίνει και κάποια στιγμή ο σταθμάρχης Λάρισας λέει ότι φλάσαρε το σχετικό κλειδί. Ότι έπαθε βλάβη. Κάτι που οι έμπειροι μηχανοδηγοί δείχνουν να μην πιστεύουν.
«Φλασάρησε ένα κλειδί».
Η τραγωδία με την αμαξοστοιχία 2597 έχει αποφευχθεί αλλά τα ακόμα πιο δύσκολα βρίσκονται μπροστά για τον άπειρο σταθμάρχη και η κατάληξη θα είναι ολέθρια.
Αντίστροφη μέτρηση για την τραγωδία
Το μοιραίο Intercity 62 φτάνει στη Λάρισα από το ρεύμα καθόδου και μπαίνει στην αποβάθρα. 20 λεπτά αργότερα αναχωρεί για Νέους Πόρους από το ρεύμα ανόδου. Οι δύο σταθμάρχες ακούγονται να λένε στις 23:05:
Σταθμάρχης Λάρισας: Έλα
Σταθμάρχης Νέων Πόρων: Έλα Βασίλη
Σταθμάρχης Λάρισας: Τώρα στο διώχνω το 62
Σταθμάρχης Νέων Πόρων: Έλα, διώξ’ το και σε παίρνω μετά. Πάρε με εσύ
Σταθμάρχης Λάρισας: Έγινε, έγινε
Λίγο μέτρα μετά τον σταθμό της Λάρισας, το Intercity 62 αλλάζει σιδηροδρομική τροχιά, με κίνδυνο να εκτροχιαστεί και κατευθύνεται μετωπικά προς την εμπορική αμαξοστοιχία. Κανείς δεν το έχει καταλάβει. Κανείς δεν μπορεί να αποτρέψει αυτό που ακολουθεί.
Τρία λεπτά μετά τη σύγκρουση, ο σταθμάρχης Λάρισας δέχεται τηλέφωνο από τον ρυθμιστή κυκλοφορίας στην Αθήνα που έχει διαπιστώσει από τον πίνακα ελέγχου ότι υπάρχει διακοπή ρεύματος στην περιοχή.
Σταθμάρχης Λάρισας: Έλα
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Βασίλη;
Σταθμάρχης Λάρισας: Έλα!
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Αυτοί, λένε, στο 2598 μέχρι τη Λάρισα, τους το είπανε ότι δεν έχουμε ρεύμα.
Σταθμάρχης Λάρισας: Το 2597;
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Το 98. Ποιο έχετε εκεί μέσα;
Σταθμάρχης Λάρισας: Το 2598 το ‘χω, τι…
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Για ρώτησε τον, έχεις ρεύμα; Γιατί ειδοποιήσανε;
Σταθμάρχης Λάρισας: Καλώς. Αυτοί λένε στη Ραψάνη, άλλος μου έλεγε τώρα.
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Για πάρε τώρα το 2598.
Σταθμάρχης Λάρισας: Καλώς, έγινε.
Στις 23:27 οι εικόνες στα Τέμπη είναι βγαλμένες από ταινία θρίλερ. Ακόμα δεν έχουν φτάσει οι διασώστες και οι εγκλωβισμένοι επιβάτες προσπαθούν να βρουν διέξοδο διαφυγής.
Ο σταθμάρχης Λάρισας μιλάει ξανά με τον ρυθμιστή κυκλοφορίας από την Αθήνα.
Σταθμάρχης Λάρισας: Έλα
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Βασίλη;
Σταθμάρχης Λάρισας: Έλα
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Υπάρχει κάνα πρόβλημα;
Σταθμάρχης Λάρισας: Για ποιο πράγμα;
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Υπάρχει… δεν έχετε ρεύμα εκεί;
Σταθμάρχης Λάρισας: Τώρα με πήρε εμένα ο ρυθμιστής έλξης ότι σαν να είδε τέτοιο πράγμα στη Ραψάλη, αλλά εμένα δεν μου είπε κανένας τίποτα, δεν μου είπε… κανένας τίποτα τώρα.
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Ο ΡΟΕ τι σου είπε; Ότι έχουμε πρόβλημα ή δεν έχουμε;
Σταθμάρχης Λάρισας: Αυτός λέει ότι είδε ένα προβληματάκι αλλά δεν ξέρει κι αυτός ακόμα τι γίνεται.
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Έγινε, καλώς, πέστε μου ε;
Σταθμάρχης Λάρισας: Ναι, ναι, ναι.
Στις 23:41, 20 λεπτά μετά τη μετωπική σύγκρουση, το σιδηροδρομικό δυστύχημα έχει καταγραφεί από την Πυροσβεστική και ο σταθμάρχης Λάρισας αρχίζει να συνειδητοποιεί το λάθος που αποδείχθηκε εγκληματικό. Ο διάλογος εκείνη την ώρα, είναι χαρακτηριστικός.
Σταθμάρχης Λάρισας: Ναι
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Βασίλη;
Σταθμάρχης Λάρισας: Ναι
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Το 62 από πού το έδιωξες;
Σταθμάρχης Λάρισας: Εεε;
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Από πού το έδιωξες το 62;
Σταθμάρχης Λάρισας: Στη γραμμή ανόδου κανονικά
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Γιατί αυτοί λένε ότι έχει γίνει εμπορικό με… τέτοιο… έχει γίνει σύγκρουση
Σταθμάρχης Λάρισας: ΑΜΑΝ!
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Πότε έγινε αυτό;
Σταθμάρχης Λάρισας: Καλώς! Δεν ξέρω… ό,τι και να σας πω…
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Άνοδο δεν το έστειλες;
Σταθμάρχης Λάρισας: Ναι.
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Και η άλλη κάθοδο. Έγινε…
Οι πρώτες εξηγήσεις του σταθμάρχη Λάρισας
Στις 23:47, οι διαστάσεις της εθνικής τραγωδίας μπορεί να μην έχουν γίνει γνωστές, όμως οι πληροφορίες για νεκρούς και τραυματίες έχουν ήδη σημάνει συναγερμό. Ο σταθμάρχης της Λάρισας φαίνεται να συνειδητοποιεί πως τα αίτιο της συμφοράς βρισκόταν σε κάποιο κλειδί της διαδρομής.
Σταθμάρχης Λάρισας: Έλα ρε Παντελή! Έλα!
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας: Στον Ευαγγελισμό είναι λένε… Τι έχει γίνει;
Σταθμάρχης Λάρισας: Πρέπει να έχει γίνει τράκα
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας: Τι τράκα με ποιον;
Σταθμάρχης Λάρισας: Δεν ξέρω. Από εδώ έφυγε στην γραμμή ανόδου. Τι έγινε… πώς και τι με τα κλειδιά σήμερα, δεν ξέρω τι γίνεται. Όπως έγινε και με το 2597. Τώρα τι έγινε… Πώς πήγαν αυτοί εκεί δεν ξέρω. Ό,τι και να σου πω θα είναι ψέματα.
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας: Εσύ από την ανόδου δεν το έδιωξες;
Σταθμάρχης Λάρισας: Από άνοδο. Από άνοδο την έδιωξα από εδώ πέρα… Τώρα πώς γύρισαν τα κλειδιά αυτά…
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας: Πώς γύρισαν τα κλειδιά και μπήκε στην κάθοδο; Έχει γίνει τράμπα με το εμπορικό;
Σταθμάρχης Λάρισας: Ναι
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας: Έγινε
Ο σταθμάρχης Λάρισας επιμένει. Στις 23:57 όταν συνομιλεί ξανά με τον ρυθμιστή κυκλοφορίας από την Αθήνα και επαναλαμβάνει πως αυτό το μοιραίο κλειδί ήταν γυρισμένο στην ευθεία.
Σταθμάρχης Λάρισας: Έλα Παντελή!
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας: Να σου πω… Έχει πάει κανένας στο σημείο να μας πει;
Σταθμάρχης Λάρισας: Ε, τώρα… Έχω πάρει και τους τεχνίτες από την γραμμή να πάνε. Και η Πυροσβεστική είναι εκεί
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας: Τι λένε ακριβώς;
Σταθμάρχης Λάρισας: Δεν ξέρω τώρα ακριβώς τι έγινε…
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας: Εσύ κανονικά; Έφυγε από την άνοδο το τρένο;
Σταθμάρχης Λάρισας: Ναι.
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας: Ναι
Σταθμάρχης Λάρισας: Σήμερα είδες που σου είπα ότι είχα πρόβλημα με τα κλειδιά;
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας: Μου τα είπες αυτά, αλλά αυτό έφυγε από την άνοδο το τρένο.
Σταθμάρχης Λάρισας: Τώρα πώς έγινε το κλειδί, ενώ είναι γυρισμένο στην ευθεία και ήταν εεε… Δεν ξέρω τι γίνεται.
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας: Τέλος πάντων… εσύ από άνοδο όμως το έδιωξες; Αυτό δεν είναι;
Σταθμάρχης Λάρισας: Εγώ, έφυγε από άνοδο.
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας: Ναι
Σταθμάρχης Λάρισας: Τώρα από εκεί και μετά πως μπήκε στην κάθοδο με τα κλειδιά αυτά. Δεν ξέρω σήμερα τι έγινε
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας: Τέλος πάντων, έγινε… ό,τι ενημέρωση έχεις να με ενημερώσεις αμέσως
Σταθμάρχης Λάρισας: Ναι, ναι, ναι
Κάθε λεπτό που περνάει είναι εφιαλτικό στο σημείο του δυστυχήματος. Οι πληροφορίες που έρχονται από τα Τέμπη προκαλούν σοκ και ο σταθμάρχης Λάρισας βρίσκεται σε πανικό.
Σταθμάρχης Λάρισας: Έλα Ελένη!
Σταθμάρχης Νέων Πόρων: Βασίλη τι έχει συμβεί;
Σταθμάρχης Λάρισας: Έγινε τράκα.
Σταθμάρχης Νέων Πόρων: Ναι. Πώς έγινε τράκα;
Σταθμάρχης Λάρισας: Δεν ξέρω. Ό,τι και να σου πω Ελένη… θα σου πω ψέματα. Τώρα πώς έγινε και μπήκε στην κάθοδο αυτό το τρένο. Δεν ξέρω, κλείσε.
Σταθμάρχης Νέων Πόρων: Εντάξει.
Στο τελευταίο ηχητικό ντοκουμέντο που παρουσίασε το «Πρώτο Θέμα», ακούμε και πάλι τον σταθμάρχη Λάρισας να συνομιλεί με τον ρυθμιστή κυκλοφορίας από την Αθήνα.
Σταθμάρχης Λάρισας: Έλα Παντελή.
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Βασίλη.
Σταθμάρχης Λάρισας: Έλα
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Εσένα σου έδειχνε άνοδο ότι έφυγε το τρένο έτσι δεν είναι;
Σταθμάρχης Λάρισας: Ναι
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Άνοδο;
Σταθμάρχης Λάρισας: Ναι
Ρυθμιστής Κυκλοφορίας (Αθήνα): Ναι. Έγινε…καλώς
Η αλληλουχία λαθών και παραλείψεων έφερε το πιο πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην ιστορία της χώρας, με την Ελλάδα να θρηνεί, να παρακολουθεί τις εξελίξεις, τις δραματικές περιγραφές των διασωθέντων αλλά και τις σπαρακτικές σκηνές στις κηδείες των θυμάτων και να περιμένει τον καταλογισμό των ευθυνών.