Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, θα προχωρήσει στη μεταφορά μαχητικών F-16 στην Τουρκία, σε συνεννόηση με το Κογκρέσο, ανακοίνωσε την Τρίτη ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, στον απόηχο της τριμερούς συμφωνίας στο Βίλνιους της Λιθουανίας για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Ο Τζέικ Σάλιβαν πρόσθεσε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ «ήταν σαφής ότι υποστηρίζει τη μεταφορά. Δεν έχει εκφράσει καμία επιφύλαξη για αυτό (…). Σκοπεύει να προχωρήσει με τη μεταφορά», είπε, χωρίς να διευκρινίσει περισσότερα σχετικά με το χρονοδιάγραμμα.
Τι ανέφερε η ανακοίνωση
Στο μεταξύ, ο Αμερικανός υπουργός Εθνικής Άμυνας, Λόιντ Όστιν, μίλησε τηλεφωνικά το βράδυ της Δευτέρας με τον Τούρκο ομόλογό του Γιασάρ Γκιουλέρ για «κοινούς διμερείς και πολυμερείς αμυντικούς στόχους», σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ.
«Ο υπουργός Όστιν και ο υπουργός Γκιουλέρ εξήραν τη μακρά ιστορία στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Τουρκίας και επικρότησαν τη συνεχιζόμενη στενή μας συνεργασία», αναφέρεται στην ανακοίνωση της τηλεφωνικής συνομιλίας.
«Συζήτησαν επίσης τις θετικές συνομιλίες μεταξύ της Τουρκίας, της Σουηδίας και του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ (Γενς) Στόλτενμπεργκ, καθώς και την υποστήριξη του Υπουργείου Άμυνας στον στρατιωτικό εκσυγχρονισμό της Τουρκίας», προστίθεται.
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία
Το τηλεφώνημα έγινε ενώ ο Τούρκος πρόεδρος συμφωνούσε τη Δευτέρα να στείλει το Πρωτόκολλο Προσχώρησης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ στην τουρκική εθνοσυνέλευση μετά από τριμερή συνάντηση, με τον ΓΓ της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ και τον Σουηδό πρωθυπουργό Ουλφ Κρίστερσον ενόψει της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας την Τρίτη και την Τετάρτη.
Τον Οκτώβριο του 2021 η Άγκυρα ζήτησε από τις ΗΠΑ νέα μαχητικά αεροσκάφη F-16, καθώς και κιτ εκσυγχρονισμού για τα υφιστάμενα F-16 που διαθέτει. Η συμφωνία των 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων θα περιλαμβάνει την πώληση 40 αεροσκαφών F-16 καθώς και κιτ εκσυγχρονισμού για 79 πολεμικά αεροσκάφη που βρίσκονται ήδη στο απόθεμα της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας.
Αν και η κυβέρνηση Μπάιντεν είπε επανειλημμένα ότι θέλει να προχωρήσει στην πώληση αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία, σημαντικοί νομοθέτες στο Καπιτώλιο, όπως ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ, έχουν δεσμευτεί να μην αφήσουν να περάσει.
«Διεξάγουμε συνομιλίες»
Ο πρόεδρος της επιτροπής διεθνών σχέσεων της αμερικανικής Γερουσίας, Μπομπ Μενέντεζ, δήλωσε πως καταγράφεται προσωρινή «κάμψη» της «επιθετικότητας» της Τουρκίας «έναντι των γειτόνων της», προσθέτοντας ότι διεξάγει συνομιλίες με την κυβέρνηση Μπάιντεν σχετικά με την στάση του ως προς τη δυνητική πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Άγκυρα.
Ο Μενέντεζ τόνισε πως καθώς συνεχίζει να διατηρεί τις ανησυχίες του για την Τουρκία, θα αποφασίσει αν θα άρει τις επιφυλάξεις του όσον αφορά την πώληση.
«Αν (σ.σ. η κυβέρνηση Μπάιντεν) μπορέσει να βρει τρόπο με τον οποίο θα εξασφαλιστεί ότι η επιθετικότητα της Τουρκίας έναντι των γειτόνων της θα τερματιστεί, και καταγράφεται κάμψη της τους τελευταίους μήνες, θα είναι σπουδαίο, όμως αυτό θα πρέπει να γίνει μόνιμη πραγματικότητα», δήλωσε.
Ακόμη, ο γερουσιαστής Μενέντεζ είπε πως θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να «ενισχυθεί η ασφάλεια της Ελλάδας» και να εξασφαλιστούν «διαβεβαιώσεις όσον αφορά μελλοντικές ενέργειες».
Ο ίδιος, είπε ότι πρέπει να δοθεί στην Ελλάδα ένα σημαντικό στρατιωτικό πλεονέκτημα σε σχέση με την Τουρκία, το οποίο θα υπερβαίνει και τα F-35 και συγχρόνως να διασφαλίσει ότι τα F-16 δε θα χρησιμοποιηθούν για την παραβίαση καμίας συμμαχικής χώρας.
Το σκέλος που αφορά την στρατιωτική ενίσχυση της Ελλάδας ήδη τρέχει.