Σαν σήμερα ο Μουσταφά Κεμάλ επιβιβάστηκε στην Κερασούντα, θέτοντας σ’ εφαρμογή τη δεύτερη και σκληρότερη φάση της γενοκτονίας.
Ο ιστορικός, Βλάσης Αγτζίδης, είπε για τη γενοκτονία:
«Η Ποντιακή Γενοκτονία είναι ένα κομμάτι του ευρύτερου φαινομένου της μικρασιάτικης καταστροφής».
Ο ιστορικός και συγγραφέας, Στέφανος Τανιμανίδης είπε πως έσφαξαν 1,5 εκατ. Αρμένιους ενώ δολοφονήθηκαν 353.000 Έλληνες του Πόντου. Ο επίκουρος καθηγητής, Κυριάκος Χατζηκυριακίδης, είπε πως οι Έλληνες στοχοποιήθηκαν από τον τουρκικό εθνικισμό για την έντονη οικονομική δραστηριότητα τους, και όχι μόνο.
Ο Τοπάλ Οσμάν θεωρείται ο μεγαλύτερος δήμιος των Ελλήνων του Πόντου με φρικτά εγκλήματα στο ενεργητικό του.
«Όλους αυτούς τους Πόντιους Ρωμιούς θα τους περιποιηθώ έτσι, που θα πνιγούν όλοι τους μέσα στις σπηλιές, σαν τις γαϊδουρινές μέλισσες», είχε πει.
Ο κ. Βλάσης Αγτζίδης πρόσθεσε:
«Η 2η θέση της γενοκτονίας αρχίζει να δρομολογείται από τις 19 Μαίου του 1919 με την απόβαση του Μουσταφά Κεμάλ στη Σαμψούντα».
Οι γυναίκες αλείφονταν με περιττώματα ώστε να μην τις βιάσουν και τις πουλήσουν στα σκαλβοπάζαρα.
Οι τρόποι εξόντωσης των Ελλήνων Ποντίων είναι αρκετοί. Ένας εξ αυτών είναι η ιστορία των βρεφών της Σάντας, μία από τις σκληρότερες σελίδες της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.
Η Βικτώρια Σαββίδου, πρόεδρος Συλλόγου Σανταίων Θεσσαλονίκης, είπε πως πήραν επτά βρέφη από τις αγκαλιές των μανάδων τους και τα θυσίασαν για να μην αποκαλυφθεί η θέση τους στη σπηλιά και τα σκότωσαν.
Στις 24 Φεβρουάριου 1994 η Βουλή αναγνώρισε τη Γενοκτονία των Ποντίων.
«Οι Τούρκοι δεν θα αναγνωρίσουν ποτέ τη Γενοκτονία, πρόσθεσε ο κ. Αγτζίδης. Σήμερα οι Πόντιοι στην Ελλάδα ανέρχονται στα 1,5-2 εκατομμύρια.
Και ο Πειραιάς δεν ξεχνά. Το εμβληματικό μνημείο που είναι αφιερωμένο στα θύματα της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, το «Πυρρίχιο Πέταγμα», που ανεγέρθηκε στην πλατεία Αλεξάνδρας το 2017 με δωρεά του Ευάγγελου Μαρινάκη, συμβολίζει τον αγώνα των προσφύγων και τον ξεριζωμό από την πατρογονική τους εστία.