Με σημαίες και εικόνες Αγίων. Με οργισμένα συνθήματα και αγιασμούς, με πορείες για να περάσουν το μήνυμα της αγανάκτησης και δηλώσεις μπροστά στις κάμερες.
Τα όσα έγιναν τον Δεκέμβριο του 2017 στο Παλαιό Φάληρο μπροστά από το κόκκινο γλυπτό του Κώστα Γεωργίου, ήταν ένας μόνο από τους κρίκους στην αλυσίδα των αντιδράσεων, που προκαλούν κατά καιρούς έργα τέχνης και καλλιτεχνικές δημιουργίες.
Από τη ροζ σημαία της Γεωργίας Λαλέ που ξεκρεμάστηκε από προξενείο μας στη Νέα Υόρκη, μετά από εντολή του υπουργείου Εξωτερικών, στον φωτεινό εσταυρωμένο του Μανώλη Αναστασάκου, που προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις σε Δωδεκαθεϊστές και από εκεί, στο κόκκινο γλυπτό που βανδαλίστηκε στο Παλαιό Φάληρο και στους πίνακες του εικαστικού Χριστόφορου Κατσαδιώτη, που κατέληξαν στο πάτωμα της Εθνικής Πινακοθήκης από τα χέρια βουλευτή.
Το ερώτημα για τα όρια στην Τέχνη, εξακολουθεί να διχάζει. Στην Ελλάδα του 21ου αιώνα η άγνοια και οι προκαταλήψεις δίνουν θέση πολλές φορές στον φανατισμό, με κόκκινες γραμμές για ορισμένους, άλλοτε τα εθνικά και άλλοτε τα θρησκευτικά σύμβολα.
Το 2013 ένας τεράστιος εσταυρωμένος του καλλιτέχνη Μανώλη Αναστασάκου είχε προκαλέσει την αντίδραση Δωδεκαθεϊστών, που απαίτησαν την απομάκρυνσή του, από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.
Τέσσερα χρόνια μετά, στο Παλαιό Φάληρο, ο «Phylax» έγινε το πιο πολυσυζητημένο γλυπτό, των τελευταίων δεκαετιών στην Ελλάδα. Μέχρι την καταστροφή του.
Σφοδρές αντιδράσεις τόσο για έργα που παρέπεμπαν ορισμένους στην Παναγία και τον Χριστό, όσο και για δημιουργίες, που θεωρήθηκε προσβλητική για το εθνικό μας σύμβολο.
Η περιβόητη ροζ σημαία ξεκρεμάστηκε τον Δεκέμβριο του 2023 από τον τοίχο του Γενικού Προξενείου στη Νέα Υόρκη.
Όπως έλεγε η δημιουργός, η ροζ ελληνική σημαία φτιάχτηκε από σεντόνια σπιτιών, οι γυναίκες των οποίων έζησαν στο πετσί τους, την ενδοοικογενειακή βία.
Τα έργα και οι δημιουργίες στο πέρασμα των χρόνων αλλάζουν, όμως οι αντιδράσεις είναι συνήθως πανομοιότυπες.
Ο βανδαλισμός στην Εθνική Πινακοθήκη επανέφερε στο προσκήνιο μια σειρά από εικόνες περασμένων ετών που ενόχλησαν, συζητήθηκαν και σχολιάστηκαν ποικιλοτρόπως.
«Αστειότητα που έχουν αφήσει κάτω τα έργα»
Ο Μάνος Στεφανίδης, κριτικός τέχνης, ομότιμος καθηγητής στο ΕΚΠΑ και αρθρογράφος στα «ΝΕΑ» μιλώντας στο Live News επεσήμανε:
«Είναι μία ευκαιρία να δούμε τι είναι εθνικό σύμβολο και ποια είναι τα όρια. Είναι σπουδαίο που νεότεροι καλλιτέχνες μέσα σε αυτή την κρίση της εποχής μας ψάχνουν να βρουν αναφορές στο ιερό, αλλά και στο ανίερο, για να πάρουν θέση. Στα έργα Τέχνης υπάρχει απόλυτα η προσωπική άποψη και ανάγνωση. Αυτή τη στιγμή η Εθνική Πινακοθήκη είναι βαριά εκτεθειμένη, είναι αστειότητα που έχουν αφήσει τα έργα κάτω».