ΕΜΠΟΛΕΜΗ ΖΩΝΗ: «Το όνομά μου είναι Σλομπίλε»
Περίληψη: Η Σλομπίλε, 13 ετών, ζει μαζί με τη γιαγιά της, τα αδέλφια και ξαδέλφια της στο χωριό Νταμπούζα, 600 χιλιόμετρα από το Γιοχάνεσμπουργκ, στη Νότιο Αφρική. Το 2006, η μητέρα της πέθανε από AIDS. Τότε, το μικρό κορίτσι έμαθε ότι και αυτή είναι φορέας του HIV. Είναι ένα από τα 300.000 παιδιά που έχουν μολυνθεί από τον θανατηφόρο ιό, στη χώρα με το μεγαλύτερο αριθμό φορέων στον κόσμο. Tο MEGA παρουσιάζει το νέο ντοκιμαντέρ της «Εμπόλεμης Ζώνης» του Σωτήρη Δανέζη, σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Γεράρδη, με τίτλο: «Το όνομά μου είναι Σλομπίλε». Παραμονές της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του AIDS (1η Δεκεμβρίου), οι δημιουργοί της βραβευμένης σειράς του MEGA ταξιδεύουν στο Γιοχάνεσμπουργκ, την Πρετόρια, το Ντέρμπαν και την Κουαζούλου-Νατάλ (τη Γη των Ζουλού) για να σκιαγραφήσουν το «πρόσωπο» της μάστιγας που καθημερινά «θερίζει» 1.000 ζωές, στη Νότιο Αφρική και ευθύνεται για το θάνατο 40.000.000 ανθρώπων παγκοσμίως. «Η μητέρα μου πέθανε το 2006. ‘Ηταν πολύ άρρωστη. ‘Οταν ρώτησα τη γιαγιά μου, μου είπε ότι η μαμά μου είχε AIDS. Δεν ξέρω τι είναι…», λέει η Σλομπίλε και ξεσπά σε κλάματα. Στη Νότιο Αφρική πάνω από 1,5 εκατομμύριο παιδιά έχουν μείνει ορφανά εξαιτίας του AIDS. Από το 2006, η γιαγιά της 13χρονης φροντίζει άλλα 14 εγγόνια και δισέγγονα. «Φοβάμαι, φοβάμαι πάρα πολύ ότι δε θα μπορέσω να τα δω να μεγαλώνουν πριν πεθάνω. Γιατί είμαι η μόνη μητέρα που έχουν. Μητέρα και πατέρας, είναι ορφανά», εξομολογείται η Φράνσις Κουμάλο που είδε το AIDS να σκοτώνει τις δύο κόρες, το γιό και τη νύφη της, στη «Γη των Ζουλού».
Σε μια παραγκούπολη, στα προάστια της πρωτεύουσας Πρετόρια, στην κλινική του Πατέρα Γκρέγκ, νοσηλεύεται η Ντόρα. Τον περασμένο Αύγουστο έμαθε ότι είναι φορέας του ιού HIV. «’Ηταν απλά ένα λάθος! ‘Ενα λάθος που δεν το συνειδητοποίησα αλλά τώρα πια δεν κατηγορώ κανέναν εκτός από τον εαυτό μου γιατί θα έπρεπε να κάνω το σωστό. Φοβάμαι μόνο ότι αν δεν παίρνω τα φάρμακά μου αυτή η αρρώστια θα με σκοτώσει…αυτό είναι το μόνο που φοβάμαι…», λέει η 29χρονη γυναίκα που ελπίζει ότι με το κοκτέιλ αντιρετροϊκών φαρμάκων θα ζήσει και μια μέρα θα κάνει παιδιά. Λίγο έξω από το Γιοχάνεσμπουργκ βρίσκεται το ορφανοτροφείο της Μάριον Κλοέ. Στο ίδρυμα της φιλοξενεί πάνω από 100 παιδιά. «Κοιτάω κάθε μωρό που τοποθετώ σε φέρετρα και αναρωτιέμαι «Γιατί; Δεν χρειαζόταν να πεθάνεις». Αλλά αυτό συμβαίνει κι εμείς συνεχίζουμε να βάζουμε τα μωρά μας, τις μητέρες, τα αδέρφια μας σε φέρετρα και να τους θάβουμε. Και παντού στον κόσμο υπάρχουν φανταχτερά κοινοβούλια που λένε «να τι πρέπει να κάνουμε». Κι όμως εξακολουθούμε να πεθαίνουμε. Χρειάζεται να σταματήσουμε να πεθαίνουμε…».
Τo 2005, η δημόσια εξομολόγηση του Νέλσον Μαντέλα, ότι ο γιος του πέθανε από AIDS έκανε το γύρο του κόσμου και σόκαρε τη Νότιο Αφρική. Στην πιο αναπτυγμένη χώρα της Μαύρης Ηπείρου, ο πρώην πρόεδρος Τάμπο Μπέκι υποστήριζε ότι το Σύνδρομο Ανοσοποιητικής Ανεπάρκειας (AIDS) δεν προκαλείται από τον ιό HIV αλλά από τη φτώχεια και την κακή διατροφή. Πίστευε ότι πρόκειται για μια συνωμοσία των φαρμακευτικών πολυεθνικών εταιρειών και απαγόρευε την εισαγωγή και χορήγηση των ειδικών αντιρετροϊκών φαρμάκων. «Αν έχεις τον αρχηγό της χώρας και το υπουργείο υγείας να λέει το ένα και τους υπόλοιπους να λένε το άλλο, τα Πανεπιστήμια κλπ, ποιον πρέπει να πιστέψουν οι άνθρωποι και η Νότια Αφρική πέρασε περίπου δεκαπέντε παράλογα χρόνια ανοησίας!», σχολιάζει ο Κλάιβ ‘Ιβιαν, ένας από τους πρώτους γιατρούς που ασχολήθηκαν με το AIDS όταν εμφανίστηκαν κρούσματα στη χώρα. Η επίσημη γραμμή του Υπουργείου Υγείας για όσους νοσούσαν ήταν να καταναλώνουν παντζάρια, λάδι και σκόρδο για να θεραπευτούν. «Το 2000 όταν είχαν δημοσιοποιηθεί οι απόψεις του, ο πρόεδρος ρώτησε όλα τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου αν ο ιός HIV προκαλεί το AIDS. Και πόσοι, από 14-15 άτομα, μόνο ένας υπουργός το παραδέχτηκε. ‘Ολοι αρνήθηκαν τη σχέση. Επρόκειτο για μια απόλυτα πολιτική απάντηση, προς υποστήριξη του προέδρου. Και ήταν έξυπνοι άνθρωποι, ήξεραν πολύ καλά ότι το AIDS ήταν πρόβλημα», θυμάται ο Τιμ Κούινλαν διευθυντής του «HERD» του Κέντρου Ερευνών για το AIDS, στο Πανεπιστήμιου του Ντέρμπαν. Σήμερα οι φορείς του HIV στη Νότια Αφρική ξεπερνούν τα 5.000.000. Ο συνολικός αριθμός των νεκρών από το AIDS στη χώρα παραμένει αδιευκρίνιστος. Το μόνο στοιχείο που μαρτυρά ότι ο ιός εξαπλώνεται και συνεχίζει να σκοτώνει είναι οι εικόνες από το ‘Αβαλον.
Στην Κέλτικη παράδοση, το ‘Αβαλον ήταν ένας μυθικός τόπος γεμάτος μηλιές, ένα νησί χαμένο στην πυκνή ομίχλη. Η συνοδεία του Αρθούρου προσπάθησε να μεταφέρει εκεί τον θρυλικό βασιλιά για να γιατρέψει τις θανάσιμες πληγές του, μετά τη μάχη του Κάμλαν. Σύμφωνα με το μύθο, στο ‘Αβαλον λαξεύτηκε το αήττητο σπαθί του, το Εξκάλιμπερ. Στο Σοβέτο, τη συνοικία των μαύρων στο Γιοχάνεσμπουργκ, το ‘Αβαλον είναι ένα απέραντο νεκροταφείο. Εκεί, κάθε Σάββατο, κηδεύονται δεκάδες θύματα του AIDS.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Γεράρδης
Σενάριο-‘Ερευνα-Συνεντεύξεις: Σωτήρης Δανέζης
‘Ερευνα-Συνεντεύξεις: Αναστασία Μουμτζάκη
Συντονισμός-Οργάνωση Παραγωγής: Ιωάννα Λουλούδη
Πρωτότυπη μουσική: Γιώργος Μαγουλάς
Μοντάζ: Κώστας Χριστακόπουλος, Αλέξανδρος Κωνσταντής
Γραφικά: Αλέξανδρος Παπαϊωάννου