ΕΜΠΟΛΕΜΗ ΖΩΝΗ
Τίτλος: «ΤΟ ΘΑΥΜΑ»
Περίληψη: Δέκα μέρες μετά τον καταστροφικό σεισμό της 12ης Ιανουαρίου στην Αϊτή, μια ελληνική εθελοντική ομάδα διάσωσης φτάνει στο νησί. Η κυβέρνηση και τα Ηνωμένα ‘Εθνη ανακοινώνουν ότι οι επιχειρήσεις για την ανεύρεση επιζώντων στα ερείπια τερματίζονται. Οι διασώστες δεν μπορούν να προσφέρουν καμιά ουσιαστική βοήθεια, τους λένε ότι έφτασαν πολύ αργά. ‘Οπως αποδείχθηκε όμως, όχι πολύ αργά για ένα «θαύμα»…
Πρωί του Σαββάτου, 23 Ιανουαρίου, το συνεργείο της «Εμπόλεμης Ζώνης» εντοπίζει ίχνη ζωής στα ερείπια ενός πανδοχείου στο κέντρο της πρωτεύουσας Πορτ-ο-Πρενς κι αρχίζει να καταγράφει την επιχείρηση απεγκλωβισμού, από ‘Ελληνες και Γάλλους διασώστες, του 22χρονου Ζαν Πιερ Γουίσμοντ Εξάντους, ο οποίος βρισκόταν θαμμένος ζωντανός επί έντεκα ημέρες.
Σε ένα ντοκιμαντέρ διάρκειας 2 ωρών, η «Εμπόλεμη Ζώνη» του Σωτήρη Δανέζη παρουσιάζει μια απίστευτη ιστορία, που έκανε τον γύρο του κόσμου, όπως τη διηγείται ο νεαρός Αϊτινός και οι ‘Ελληνες εθελοντές διασώστες που παρά την καθυστέρηση, κόντρα στις δυσκολίες, τη γραφειοκρατία και τις συστάσεις των αρχών και των Ηνωμένων Εθνών, ταξίδεψαν από την άλλη άκρη του κόσμου με την πίστη ότι ποτέ δεν είναι αργά για να σωθεί μια ανθρώπινη ζωή.
Το πρώτο μέρος του συγκλονιστικού ντοκιμαντέρ με τίτλο «Το Θαύμα», προβάλλεται την Κυριακή 21 Μαρτίου 2010 στις 23.50 και το δεύτερο, την Πέμπτη 25 Μαρτίου 2010 στις 23.20, στο MEGA.
Λίγα λόγια για το ντοκιμαντέρ
Ο σεισμός της 12ης Ιανουαρίου άφησε πίσω του περισσότερους από 230.000 νεκρούς, πάνω από 1.000.000 άστεγους και μια καταστροφή που ο ΟΗΕ χαρακτήρισε ως τη χειρότερη που κλήθηκε να αντιμετωπίσει στην ιστορία του. Ο Φρανκετιέν, ο παγκοσμίου φήμης ζωγράφος και συγγραφέας της Αϊτής, περιγράφει τη στιγμή του σεισμού: «’Ηταν ένα λεπτό βγαλμένο από την κόλαση μέσα στο οποίο ζήσαμε μια αιωνιότητα τρόμου και καταδίκης. Αυτό που λέμε «φόβος» είναι όλοι οι φόβοι μαζί: ο φόβος της φωτιάς, ο φόβος του θανάτου, ο φόβος της μαυρίλας, της αβύσσου. Είναι ένας συνδυασμός απερίγραπτων συναισθημάτων. ‘Οτι είσαι παντού, αλλά δεν είσαι πουθενά». Ενάμιση χρόνο μετά τη συνέντευξή του για το πρώτο ντοκιμαντέρ της Εμπόλεμης Ζώνης στην Αϊτή, οι δημιουργοί της σειράς του Mega συναντούν τον 74χρονο καλλιτέχνη ανάμεσα στους επιζώντες. Δύο μήνες πριν το χτύπημα του Εγκέλαδου είχε γράψει ένα θεατρικό έργο για έναν σεισμό.
«Δύο άνθρωποι βρίσκονται εγκλωβισμένοι κάτω από τα χαλάσματα, αλλά δε γνωρίζουν ότι έγινε ο σεισμός που ήταν το τέλος του κόσμου. Οι δύο εγκλωβισμένοι, δεν έχουν όνομα, δεν έχουν ταυτότητα. Είναι παγιδευμένοι στα συντρίμμια και ‘παίζουν’ τον θάνατό τους».
Τον εφιάλτη που περιέγραφε ο Φρανκετιέν στο έργο του, τον έζησε εγκλωβισμένος στα ερείπια ενός τετραώροφου κτιρίου ο Ζαν Πιερ Γουίσμοντ Εξάντους. Ο 22χρονος Αϊτινός εργαζόταν στο παντοπωλείο, στο ισόγειο του ξενοδοχείου Napoli Inn. Τακτοποιούσε τα ράφια όταν η γη άρχισε να τρέμει…
«Πριν ακόμα προλάβω να σκεφτώ, πήδηξα στο διάδρομο και προσπάθησα να βγω έξω. ‘Αλλοι έβαζαν τα χέρια τους ψηλά και έτρεχαν για να φύγουν. Εγώ παγιδεύτηκα και όπως πήγα να κινηθώ, έπεσα. ‘Οταν συνήλθα, άνοιξα τα μάτια μου και είδα ότι είμαι στο σκοτάδι…».
Η Ασπασία Πλακαντωνάκη, υπάλληλος της MINUSTAH, της αποστολής των Ηνωμένων Εθνών στην Αϊτή, βρισκόταν στο αυτοκίνητο. «Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα είχαν αλλάξει όλα γύρω μου. Θυμάμαι ότι ακούγαμε τον ασύρματο και άρχισαν να μεταδίδουν πολύ γρήγορα ότι έγινε σεισμός. ‘Αρχισαν να καλούν από διάφορα σημεία της πόλης και να λένε ‘έχουν πέσει κτίρια, υπάρχουν πληγωμένοι άνθρωποι’».
Τον πανικό ακολούθησαν 24ωρα χάους, αναρχίας και ανείπωτου ανθρώπινου πόνου. Δεκάδες χιλιάδες νεκροί στους δρόμους, πείνα, λεηλασίες και ταραχές συνέθεταν το εφιαλτικό σκηνικό μιας τραγωδίας χωρίς προηγούμενο.
Τις πρώτες μέρες σαράντα έξι διασωστικές ομάδες, από όλο τον κόσμο, απεγκλωβίζουν από τα ερείπια περισσότερους από 130 ανθρώπους. Τα γκρεμισμένα κτήρια όμως, είναι χιλιάδες κι ο χρόνος μετρά αντίστροφα…
Στη Θεσσαλονίκη, η Ελληνική Ομάδα Διάσωσης ετοιμάζει αποστολή στη σεισμόπληκτη περιοχή, αλλά το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών αναβάλλει διαρκώς την αναχώρηση του αεροσκάφους που θα μεταφέρει προμήθειες, γιατρούς και διασώστες. Οι εθελοντές της οργάνωσης φτάνουν τελικά στο πολύπαθο νησί της Καραϊβικής το βράδυ της Παρασκευής, δέκα μέρες μετά το σεισμό. Την αποστολή τους χρηματοδοτεί η επιχειρηματίας ‘Ελενα Αμβροσιάδου. «Είχα ακουστά για αυτήν την ομάδα διάσωσης από προηγούμενες επιτυχείς εργασίες που είχαν αναλάβει και διεκπεραιώσει στην Τουρκία, κατά τον σεισμό που είχε γίνει εκεί. ‘Οταν έμαθα για το σεισμό αυτό ήμουν στην Αμερική. Ζήτησα από τους συνεργάτες μου να με βοηθήσουν ώστε να κάνουμε κάτι για την Αϊτή», λέει η Αμβροσιάδου που δεν περίμενε ποτέ ποια θα ήταν η εξέλιξη της χορηγίας της.
Επικεφαλής της ελληνικής αποστολής στην Αϊτή είναι ο εκπαιδευτής ιππασίας Απόστολος Δέδας, από τη Θεσσαλονίκη. «Φτάσαμε αργά το βράδυ. Νύχτα πίσσα. Στήσαμε τον καταυλισμό, ούτε ενημέρωση δεν προλάβαμε να κάνουμε. Αναφέραμε ότι ήρθαμε στα Ηνωμένα ‘Εθνη και αυτοί μας κοιτούσαν περίεργα. Σου λέει τι ήρθαν αυτοί εδώ, αφού σας είπαμε να μην έρθετε, τι ήρθατε;»
Την ίδια ώρα κάτω από τα ερείπια του πανδοχείου ο Γουίσμοντ ακούει φωνές ανθρώπων που ψάχνουν για φαγητό στα συντρίμμια και προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή τους. Χτυπάει σε ένα κομμάτι ξύλο κι ελπίζει ότι κάποιος θα τον ακούσει. «Δε σταμάτησα ποτέ να προσεύχομαι. ‘Οσο ήμουν εκεί μέσα φανταζόμουν τον εαυτό μου να είναι έξω, αλλά μόλις ξυπνούσα έβλεπα ότι η πλάκα βρισκόταν πάνω απ’ το κεφάλι μου. ‘Εβλεπα ότι ήμουν έξω, έβλεπα ότι εξηγούσα στους άλλους τι είχε γίνει και μετά σήκωνα το χέρι μου και η πλάκα ήταν εκεί…»
Νωρίς το πρωί του Σαββάτου ο αδελφός του φτάνει έξω τα ερείπια του Napoli Inn και προσπαθεί να βρει βοήθεια για να τον απεγκλωβίσει. Μέσα στο απόλυτο χάος που επικρατεί στους γύρω δρόμους, οι δημιουργοί του ντοκιμαντέρ τον εντοπίζουν και καταγράφουν την αγωνιώδη έκκληση του.
Μία ώρα αργότερα ο Απόστολος Δέδας, ο Ζήσης Κουσαξίδης και η Σκωτσέζα Κάρμεν Μιχάλσκα (σωματοφύλακας της ‘Ελενας Αμβροσιάδου που έχει ενταχθεί στην αποστολή, την τελευταία στιγμή) φτάνουν στο κέντρο της πόλης κι έρχονται αντιμέτωποι με τον όχλο που λεηλατεί τα καταστήματα…
«’Ανθρωποι τσακώνονταν, συγκρούονταν, έπεφταν πυροβολισμοί και σφαίρες παντού, δεν ξέραμε από πού ερχόντουσαν! Κοιτούσαμε τριγύρω στα κτίρια, επικρατούσε χάος! Σκεφτόμουν ‘Θεέ μου, θα πεθάνω πηγαίνοντας στην αποστολή διάσωσης’», θυμάται η Κάρμεν που παρά την εμπειρία της στο βρετανικό στρατό, δεν είχε βρεθεί ποτέ ξανά σε μια παρόμοια κατάσταση.
Η συνάντηση της ελληνικής ομάδας με τον αδελφό του εγκλωβισμένου και η επιβεβαίωση ότι κάτω από τόνους μπετόν και ξύλα υπάρχει ένας άνθρωπος ζωντανός, σήμανε την έναρξη μιας επιχείρησης που θα διαρκούσε πάνω από 4 ώρες. «’Επρεπε να μπούμε ανάμεσα στις πλάκες και μετά να γίνει μια στροφή και να κατεβούμε. Δεν υπήρχε δρόμος, έπρεπε να φτιάξουμε μια δίοδο για να φτάσουμε σε αυτόν», λέει ο επικεφαλής της αποστολής εξηγώντας πως οι διασώστες προσπαθούσαν να προσεγγίσουν τον εγκλωβισμένο Αϊτινό.
Στο τελευταίο στάδιο της επιχείρησης χρειάστηκε η βοήθεια της πιο μικρόσωμης της ομάδας. «Καθώς κατέβαινα στο τούνελ, στα μισά σκέφτηκα ‘Θεέ μου, τι κάνω; Πρέπει να έχω τρελαθεί!’. Αλλά όταν έφτασα κάτω και έστριψα και τον είδα με αυτό το τεράστιο χαμόγελο στο πρόσωπό του, σκέφτηκα ‘Απίστευτο! Για αυτό είμαστε εδώ! Για να βγάλουμε έξω αυτό τον άνθρωπο! Είναι εντάξει, φαίνεται καλά, θα τον βγάλουμε έξω…Σήμερα!’», θυμάται η Κάρμεν.
‘Εντεκα μέρες μετά το σεισμό, ενάντια στις πιθανότητες και την ίδια τη λογική, τη στιγμή που όλες οι επιχειρήσεις διάσωσης έχουν επισήμως τερματιστεί, ο 22χρονος Αϊτινός ανασύρεται ζωντανός από τα ερείπια. Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης κάνουν λόγο για ένα «θαύμα».
Οι πρωταγωνιστές της ιστορίας διηγούνται με λεπτομέρειες την τραγική κατάσταση που επικρατεί στη σεισμόπληκτη περιοχή, τα δραματικά 24ωρα που ακολούθησαν τον φονικό σεισμό, το παρασκήνιο της επιχείρησης απεγκλωβισμού, τις διαπραγματεύσεις πάνω από τα ερείπια με Γάλλους, Αμερικανούς και Ισραηλινούς, αλλά και μια σειρά από συγκυρίες που οδήγησαν στη απίθανη διάσωση του Γουίσμοντ.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Δημήτρης Γεράρδης
ΣΕΝΑΡΙΟ – ΕΡΕΥΝΑ: Σωτήρης Δανέζης
ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ / ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: Ιωάννα Λουλούδη
ΕΡΕΥΝΑ: Ιωάννα Λουλούδη, Κώστας Καλλέργης, ‘Ελλη Κοκκινοπούλου
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ‘Αρης Βιτάλης
ΜΟΝΤΑΖ: Κώστας Χριστακόπουλος
ΜΙΞΑΖ: Παύλος Κοντογιώργης
ΠΡΩΤΟΤΥΠΗ ΜΟΥΣΙΚΗ: Γιώργος Μαγουλάς
ΓΡΑΦΙΚΑ: Αλέξανδρος Παπαϊωάννου
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΗΛΕΤΥΠΟΣ Α.Ε.: Λίτσα Δελή
